Partikulen fisika: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t →‎Atomoa historian zehar: barne lotura zuzenketa: fisio nuklear
t barne lotura zuzenketa
14. lerroa:
* Indar [[nuklear sendo]]a: [[gluoi]] bosoiak transmititzen dutena, [[quark]]ak bata bestearekin [[mesoi]]ak eta [[barioi]]ak ([[nukleoi]]ak) eratzeko batzen dituena. [[Hadroi]]ek bakarrik jasaten dute.
* Indar [[nuklear ahul]]a: W<sup>±</sup> y Z<sup>0</sup> bosoi bektorialak transmititzen dutena eta [[beta desintegrazio|β desintegrazioa]] gertatzearen arrazoia dena.
* [[Erradiazio elektromagnetikoelektromagnetismo|Indar elektromagnetikoa]]: [[fotoi]] baten elkartrukatzearekin gertatzen da eta [[karga elektriko|karga]] duten edozein partikulak jasaten du.
* [[Grabitazio|Grabitazio indarra]]: partikulen fisikan azaltzen eta teorietan barneratzen zailena da, transmititzen duen partikula, [[grabitroi]]a, oraindik aurkitzeke dagoelako. Bere influentzia partikula mailan oso oso txikia da.
 
81. lerroa:
== Eredu estandarra ==
{{sakontzeko|eredu estandarra}}
Gaur egun partikula subatomikoak eredu estandarra jarraituz sailkatzen dira. Eredu honek funtsezkoak diren [[indar nuklear bortitz]]a, [[indar nuklear ahul]]a eta [[erradiazio elektromagnetiko|elektromagnetismoaelektromagnetismo]]a deskribatzen ditu [[bosoi]]en elkarrekintzak horretarako erabiliz. Bosoi neurgailu hauek [[gluoi]]ak dira, [[W bosoi|W<sup>-</sup> and W<sup>+</sup>]] eta [[Z bosoi]]ak, bai eta [[fotoi]]ak ere. Ereduak beste 24 funtsezko partikula ditu, [[materia]] osatzen dutenak.
 
Eredu estandarrak aurkitzeke dagoen [[Higgs bosoi]]aren existentzia aurresaten du.