Sargon Akadekoa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Sargon_de_Acad.svg|thumb|250px|[[AkadiarAkadtar Inperioa]]ren hedaduraren mapa, Sargonen konkistekin eta ondorengo matxinada nagusiekin. AkadiarAkadtar nagusitasunezko 150 urteek, oroitzapen sakon bat utziko zuten mentalitate mesopotamiarrean, ondorengo mendeetan, bata bestearen etorritako inperioen sorleku izango dena, inperio horien erregeentzako, Sargon eta honen biloba [[Naram-Sim]] ohiko enperadore ereduak izango direlarik. Lehenari buruz, jarraitu beharreko bertuteak nabarmentzen dira, mito bihurtuz, bigarrenari dagokionez, berriz, matxinadak apaltzen nekatutako inperioaren anti-eredua nabarmentzen da.]]
'''Sargon Akadekoa'''<ref>{{Euskaltzaindia175|orrialdea=3}}</ref> ([[akadiera]]z ''Sharrum-kin'', "''errege legitimoa''", "''benetako erregea''") ([[K. a. XXIV. mendea|K. a. 2334]]-[[K. a. XXIII. mendea|K. a. 2279]] [[kronologia laburra]]ren arabera), historian, inperio bat sortu zuen lehen erregistratutako pertsona da. Zehazki, [[AkadiarAkadtar Inperioa]] sortu zuen. Bere inperioak, [[Tigris]] eta [[Eufrates]] ibaien ibarra eta egungo [[Turkia]]ren zati bat hartu zituen. BereHaren hiriburua, [[Akadiar Inperioa|Akad]] izan zen.
 
Sargonen elezahar sumertarrak, bere aita, [[La'ibum]] bezala aurkezten du. Sargon, [[Sumer]]ren [[Kish]]eko errege zen [[Urzababa]]ren kopari nola bihurtu zen deskribatzen du. Sargonek, amets bat izan zuen, non [[Inanna]] jainkosak bere alde egiten zuen, Urzababa odol iturri batean itotzen duena. Sargonek Urzababari kontatzen dio, eta hau, Sargon hiltzen saiatzen da, baina Inannak ohartarazi egiten du. Urzababak, Sargonengana, [[Uruk]]eko [[Lugalzagesi]] erregea bidaltzen du, Sargon hiltzeko mezua daraman buztinezko taulatxo batekin. Baina gutun-azalak oraindik ez ziren asmatu (dirudienez, elezaharra, puntu honetan galduta dago, ustez, Sargon errege bihurtzera nola iristen den deskribatzen du).
6. lerroa:
[[Sumertar errege zerrenda]]tik: "Agaden, Sargon, aita lorazaina zuena, Urzababaren koparia, Agadeko errege izatera iritsi zen, Agade eraiki zuena, 56 urtez gobernatuz". Ulertzeko zaila bada ere, Urzababa eta Lugalzagesi errege bezala agertzen dira zerrendan, baina zenbait belaunaldiko tartearekin, hala ere, uste denez, Urzababak Kisheko jauregian bizi behar izan zuen Sumerreko bere erresuma galdu eta handik denbora askora.
 
Sargon da Lugalzagesiren oinordekoa eta dinastia berri baten sortzailea. Bere seme-alabak [[Rimux]], [[Manixtuxu]] eta [[Enheduanna]] dira, azken hau, zenbait ereserkiakadtar akadiarrenereserkiren egilea.
 
== Erreferentziak ==
21. lerroa:
{{commonskat}}
 
[[AkadiarAkadtar Inperioa]]
 
[[Kategoria:Sumerko erregeak]]