Txerri: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
t 217.127.111.47 wikilariaren aldaketak ezabatuz, 83.32.5.227 wikilariaren azken bertsiora itzularazi da. Etiketa: lehengoratzea |
||
5. lerroa:
| authority = [[Johann Christian Polycarp Erxleben|Erxleben]], 1777
}}
'''Txerria''' edo '''urdea''' (''Sus scrofa domesticus'') [[Suido|Suidae]] familiako ugaztun bat da, ''[[Basurde|Sus scrofa]]'' basurdearen azpiespeziea. Txerri emeari '''urdanga''' ere deitzen zaio. Orain dela 5.000 urte egin zuten abere eta mundu guztitik zabaldua dago.
== Txerrikiak ==
Txerri haragia [[urdaiazpiko]]a, [[txorizo]]a edota [[hestebete|saltxitxa]] egiteko erabiltzen da.
Nahiz eta txerri gehienak haragia lortzeko egiten diren, batzuk larruki leuna lortzeko erabiltzen dira; eta baita ere ile gogor batzuk (''zurdak'') txarrantxa edo eskuila lortzeko.
== Ezaugarriak ==
Txerriak [[orojale]]ak dira, beraz elikatzeko errazak dira, baserri askotan sukaldeko hondarrak beren elikaduraren parte dira eta askatasunean beren kumeak jatera iritsi dezakete.
Txerriak goi-guruina ez duten ugaztun bakarrak dira, horregatik bustitzen dira sarritan,bereziki klima beroetan. Ez badira nahikoa bustitzen bere azala gaiztu daiteke,eta askotan [[Baserri|baserrietan]] ur garbirik ez dutenez lokatzean nahiz ximaurrean bustitzen dira,horregatik deritzaie txerri pertsona zikinei,berez izengoti injustoa txerriendako.
Oso [[usaimen]] ona dute, eta [[Europa]]ko herrialde askotan [[trufa]]k aurkitzeko erabiltzen dira.
== Txerri arraza Euskal Herrian ==
Txerriak bizantziarren garaian atzerritik ekarri zituzten penintsulara, tokiko [[Basurde|basurdeekin]] elkartuz.
[[Euskal Herria]]n bertako hiru txerri arraza ezagunak izan dira garai historikoetan, haietatik [[euskal txerri]]a arrazak irauten du gaur egun eta [[Gasteizko muturmotz txerria]] zein [[Baztango txerria]] desagertu ziren joan den mendean.
== Ikus, gainera ==
{{commonskat}}
* [[Abeltzaintza]]
* [[Euskal txerri]]a
* [[Txerritegi]]
* [[Txerriaren Gerra]]
{{TaxoiDatubaseak}}
[[Kategoria:Txerriak| ]]
| |||