Samuel Johnson: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Oraina (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
[[Fitxategi:Samuel_Johnson_by_Joshua_Reynolds.jpg|thumb|right|200px|Samuel Johnson, [[Joshua Reynolds]]ek margotua, 1772.]]
'''Samuel Johnson''' ([[Lichfield]], [[Staffordshire]], [[Ingalaterra]], [[1709]]ko [[irailaren 18]]a<sup>[[Gregoriotar egutegia|greg.]]</sup>/[[irailaren 7]]a<sup>[[juliotar egutegi|jul.]]</sup> - [[Londres]], [[Ingalaterra]], [[1784]]ko [[abenduaren 13]]a) [[Ingalaterra|ingeles]] idazle eta [[hiztegigintza|lexikografoa]] izan zen.
 
== BiografiaBizitza ==
[[Fitxategi:Johnson Dictionary2.jpg|thumb|left|160px|<small>Samuel Johnsonen ''Dictionnary of the English Language'' ("«Ingeles hizkuntzaren hiztegia") lanaren»-ren lehen liburukia.</small>]]
[[Oxford]]en hasi zituen letra-ikasketak, baina, dirurik ez zuela eta, Londresa itzuli zen 1737an.
[[Oxford]]en hasi zituen letra-ikasketak, baina, dirurik ez zuela eta, Londresa itzuli zen [[1737]]an. Ospea hartu zuen, egunkarietan (''Gentleman´s Magazine'', [[1741]]-[[1744]]) idatzi zituen artikuluei eta argitara eman zituen bi [[satira]]-[[olerkigintza|poemari]] esker: ''London'' ([[1742]], "«Londres"») eta ''The Vanity of Human Wishes'' ([[1749]], "«Giza nahikerien hutsalkeria"»). 1746an[[1746]]an hasi zen ''Dictionnary of the English Language'' (1746-[[1754]], "«Ingeles hizkuntzaren hiztegia"») hiztegi handia prestatzen, eta 1754an argitaratu zuen [[XVIII. mendekomende]]ko ingeles hiztegia ezagutzeko ezinbesteko bihurtu den obra. Ospe handia eman zion obra hark, baina bitartean ez zituen literatura eta [[kazetaritza]] bazter utzi. 1750. urtean hasi zen ''The Rambler'' ("Ibiltaria") egunkaria argitaratzen, eta, 1758an, ''The Idler'' ("Nagia") aldizkariak jarraitu zion kazeta honi. ''The History of Rasselas, Prince of Abyssinia'' eleberri moralista argitaratu zuen ondoren (1759, "Rasselas Abisiniako printzearen historia"). [[Entziklopedia]] moduko lan bati ekin zion bizitzako azken urteetan, ''The Lives of the Most Eminent English Poets'' (1777, "Ingeles poeta nagusien bizitza"). Bere garaiko literaturan eragin handia izan zuen Samuel Johnsonek, bere lagunekin ([[Edward Gibbon]], [[Joshua Reynolds]] eta [[Edmund Burke]]rekin) osatu zuen taldeak, batez ere.
[[Fitxategi:Johnson Dictionary2.jpg|thumb|left|160px|Samuel Johnsonen ''Dictionnary of the English Language'' ("Ingeles hizkuntzaren hiztegia") lanaren lehen liburukia.]]
Ospea hartu zuen, egunkarietan (''Gentleman´s Magazine'', 1741-1744) idatzi zituen artikuluei eta argitara eman zituen bi [[satira]]-[[olerkigintza|poemari]] esker: ''London'' (1742, "Londres") eta ''The Vanity of Human Wishes'' (1749, "Giza nahikerien hutsalkeria"). 1746an hasi zen ''Dictionnary of the English Language'' (1746-1754, "Ingeles hizkuntzaren hiztegia") hiztegi handia prestatzen, eta 1754an argitaratu zuen XVIII. mendeko ingeles hiztegia ezagutzeko ezinbesteko bihurtu den obra. Ospe handia eman zion obra hark, baina bitartean ez zituen literatura eta [[kazetaritza]] bazter utzi. 1750. urtean hasi zen ''The Rambler'' ("Ibiltaria") egunkaria argitaratzen, eta, 1758an, ''The Idler'' ("Nagia") aldizkariak jarraitu zion kazeta honi. ''The History of Rasselas, Prince of Abyssinia'' eleberri moralista argitaratu zuen ondoren (1759, "Rasselas Abisiniako printzearen historia"). [[Entziklopedia]] moduko lan bati ekin zion bizitzako azken urteetan, ''The Lives of the Most Eminent English Poets'' (1777, "Ingeles poeta nagusien bizitza"). Bere garaiko literaturan eragin handia izan zuen Samuel Johnsonek, bere lagunekin ([[Edward Gibbon]], [[Joshua Reynolds]] eta [[Edmund Burke]]rekin) osatu zuen taldeak, batez ere.
 
[[1750]]. urtean hasi zen ''The Rambler'' («Ibiltaria») egunkaria argitaratzen, eta, [[1758]]an, ''The Idler'' («Nagia») aldizkariak jarraitu zion kazeta honi. ''The History of Rasselas, Prince of Abyssinia'' eleberri moralista argitaratu zuen ondoren ([[1759]], «Rasselas Abisiniako printzearen historia»). [[Entziklopedia]] moduko lan bati ekin zion bizitzako azken urteetan, ''The Lives of the Most Eminent English Poets'' ([[1777]], «Ingeles poeta nagusien bizitza»).
Hizkuntzei buruz, esaldi ezagun hau idatzi zuen: ''Mintzaira pentsamenduaren janzkera da. [[Hizkuntza]]n nazio baten [[zuhaitz genealogiko]]a dago.'' 1784
 
Bere garaiko literaturan eragin handia izan zuen Samuel Johnsonek, bere lagunekin ([[Edward Gibbon]], [[Joshua Reynolds]] eta [[Edmund Burke]]rekin) osatu zuen taldeak, batez ere. Hizkuntzei buruz, esaldi ezagun hau idatzi zuen: «Mintzaira pentsamenduaren janzkera da. Hizkuntzan nazio baten zuhaitz genealogikoa dago.» ([[1784]]).
== Erreferentziak ==
{{commonskat}}
 
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
 
{{commonskat}}
[[Kategoria:Ingalaterrako poetak|J]]
{{bizialdia|1709ko|1784ko|Johnson, Samuel}}
[[Kategoria:Lexikografoak|J]]
[[Kategoria:StaffordshireIngalaterrako konderriko jendea|Jpoetak]]
[[Kategoria:1784ko heriotzak|JLexikografoak]]
[[Kategoria:1709koStaffordshire jaiotzak|Jkonderriko jendea]]