Izpi katodikozko hodi: berrikuspenen arteko aldeak

'''Izpi katodikozko hodia''' (CRT inglesez,edo '''CRT''' ({{lang-en|Cathode Ray Tube''}}) [[elektroi kañoikanoi]] bat edo gehiagoz osatutako [[Balbulabalbula termoioniko]] bat da, eta [[Fosforeszentziafosforeszentzia]] pantaila bati zuzenduta dago irudiak ikusi ahal izateko. Katodo-izpidun hodiak elektroi sortak modulatu, azkartu eta desbideratzen ditu pantailan irudiak sortzeko. Irudi horiek onda itxura izan dezakete ([[Osziloskopioosziloskopio]]) edo irudiak (telebista, ordenagailu pantaila), [[Radarradar]]retako puntuak eta bestelakoak.

Posiblea da kanpo dispositibo desgausatzaile bat erostea edo eraikitzea, honek lagundu dezake monitore zaharrenak desmagnetizatzen edo eraginik ez duten barne aparatuen kasuetan. Telebista edo monitorea piztean erabiltzen da eta hodian irudi bat agertzen denean. Bobina monitorearen erdialdera hurbiltzen da eta poliki mugitzen da zirkulozirkulu zentrokiak sortuz inoiz ez pantailaren zabaleraren baino handiagoak, kolore okerrak kendu hartearte. Prozesu hau agian aldi gehiagotan errepikatu behar da magnetizazio konplexuago batzuk kentzeko. Doikuntza perfektuago batentzat beharrezkoa da irudi finko bat erabiltzea, horretarako gomendagarria da seiñaleseinale sorgailu baten erabilpena. Desgausatzaile baten erabilpen okerra arazoa okertu dezake.

Hodian presio gehiegi eragitean edo hau kolpekatzean ''inplosio'' bat sortu daiteke bere barneko hutsaren ondorioz. Zinean edo telebistan agertzen diren leherketak ez dira posibleak. Telebista eta monitore modernoetan, aurrekaldekoaurrealdeko hodia askoz lodiagoa da, [[Beira|beirazko]] eta plastikozko geruza kapa batzuk gehitzen dira talkak eusteko eta inplosioak ez eragiteko. Gainerako hodia eta batez ere lepoa oso delikatuak dira. Beste hodi batzuetan, [[Osziloskopio|osziloskopioetan]] adibidez, ez dago babesik pantailan eta horren ordez, gainetik, plastikozko geruza bat erabiltzen da babes moduan. Izpi katodikozko hodia, arretarekin eta gaitasunarekin kudeatu behar da; partikularki, lepotik altxatzea saihestu behar da fabrikatzaileak adierazitako puntuetatik helduz.

Hodi zaharrenetan eta moderno batzuetan, substantzia toxikoak erabili ziren beraien fabrikazioan [[Kadmio|kadmioa]], [[Fosforo|fosforoa]], [[Bario|barioa]], etab. esaterako. Gaur egun beste substantzia seguruago batzuekin ordezkatu egin dira. Inplosioa edo edozein kasutan beira apurtzea eragiten du material hauen sakabanetansakabanaketan. Hodien ezabaketan eta [[Berrerabilpen|berrerabilpenean]] kontuan hartu behar da [[Berun|berunaren]] presentzia kristalean, hau oso kutsakorra delako.

Telebistaren seinale konbentzionala 25 irudi segundukosegundoko osatuta dago [[PAL]] sisteman eta 30 [[NTSC]] sisteman. "[[Tartekatzea|Tartekatzearekin]]" irudi bakoitzaren kliska erdira murriztea lortzen da. Bat linea bikoitiekin eta bestea bakoitiekin bata bestearen atzean frekuentzia handiagotuz 50/60 [[Hz]]-ra.

Kliska jarraitu honek telebista denbora luzez ikusten badugu molestiak eta zorabioak sortzen dituena da. Pertsona sensiblesentibera batzuetan krisi [[Epilepsia|epileptikoak]] abiaraztuabiaraz ditzake.

Telebista modelo batzuk arazo hau konpontzen dute seinalea memorian gordez eta irudi bakoitza errepikatuz tartekatu gabe pare bat aldiz. PAL-en sistema hedatuena 100Hz100 Hz-koa da eta honek irudi bakoitza lau aldiz errepikatzen du kliska nabarmenki murriztuz. 100Hz-ko sistema primitiboek kalitate hobekuntza bat iragartzen zuten baina bihurkari analogikoak/digitalak laginketa digitalarekin eta kuantifikazio digital pixkatpixka batekin irudiaren kalitatea nabarmenki kaskarragoa zen. Digitalizazio metodoa [[Memoria (informatika)|memoria]] kantitate ahalik eta txikiena erabiltzen saiatzen zen oso garestia zelako garai horretan. Memoriako [[Zirkuituzirkuitu integratu]]en merketzeakmerkatzeak eta [[Elektronika|elektronikaren]] hobekuntzak lortu du gaur egun merkatuan topatu ahal izatea 200Hz-ko pantailak kliska ia hautemanezina izatea eta kalitatea mantentzea.

Izpi katodikozko hodien izpi sorta bideratzeko tentsio elektriko oso altuak erabiltzen dira. Tentsio hauek aparatuan iraun dezakete behin itzaldutaitzalita eta sare elektrikotik deskonektatzean. Horregatik sahiestusaihestu behar da telebista edo monitorea irekitzea ez badaukazu prestakuntza tekniko egokia.

===X Izpiakizpiak===

Elektroien elkarrekintza CRT pantaila fluoreszentearen kontra talka egitean, X izpi dosi txikiak sortu ditzake. [[Anodo|Anodoaren]] voltaiatentsioak CRT fabrikatzailearen gomendatutako maximoa gainditzen badu, dosi hori legeak onartutakoa baino handiagoa izango da.

==ErabilpenakErabilerak==

==IkusiIkus, eregainera==