Nazioarteko Alfabeto Fonetikoa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
3. lerroa:
[[File:International Phonetic Alphabet translated into basque Nazioarteko alfabeto fonetikoa eu.pdf|thumb|700px|Nazioarteko alfabeto fonetikoa. 2005. urteko bertsioaren itzulpena.]]
== Historia ==
NAF [[1886]] sortu zuen hizkuntza irakasle [[frantzia]]r eta [[Erresuma Batua|britainiar]] talde batek., [[Paul Passy]]k burutzen zuen taldea, geroago [[Elkarte fonetiko internazionala]] bilakatuko zena. Hasieran, hizkuntza bakoitzerako alfabeto fonetiko bat garatzea pentsatu zuten baina, azkenean, alfabeto fonetiko unibertsal bat egitea hobetsi zuten. Lehen alfabeto fonetikoa [[1988]]an argitaratu zen. Aldaketa sakonak egin zaizkio urteetan zehar.
 
== Deskripzioa ==
11. lerroa:
== Erabilpena ==
[[Transkripzio (hizkuntzalaritza)|Transkripzioaren]] zehaztasunaren arabera transkripzioa ''estua'' edo ''zabala'' da. <p>
'''[[Transkripzio (hizkuntzalaritza)|Transkripzio]] estua''' ahal den bezain zehazki idazten du soinua edo hitza, zenbait alfabetoren hainbat letra erabiliz. Horretarako asmatu zen NAF edo IPA, transkripzio estu edo zehatzak egiteko.<p> Baina '''[[transkripzio (hizkuntzalaritza)|transkripzio]] estua''' lortzeko, NAF erabiltzen jakitea ez da nahikoa. Hizkuntza jakin batean transkripzio estu egokiak egiteko "belarria ohitua" behar da. Izan ere, hizkuntza jakin batean ondo trebaturik ez dagoenak, aditua izanda ere, lanak izango lituzkebide ditu soinuak behar bezala bereizteko, hizkuntzarekin behar bezala ohiturik ez badago.<p>
'''Transkripzio zabala'''k, berriz, bereizketa gutxiago egiten ditu soinuen artean, eta dialektoen edo beste motatako hizkera erregistroen hainbat tasun, ñabardura handiegirik gabe idazten ditu. Transkripzio zabalak egiten dira transkripzioaren helburua fonetika-kontuetatik urrun dagoenean. Esate baterako, ikerketa soziolinguistiko bateko transkripzio batean ñabardura fonetiko-fonologikoek, agian, ez dute zertan ardura berezia izan.<p>
 
Hizkuntzalaritzari buruzko hainbat liburuk eta [[hiztegi]] askok, alfabeto hori erabiltzen dute gaur egun, bereziki [[ingeles]] hizkuntzaren [[ahoskera]]ri buruz zenbait argibide emateko.
 
== Ikus baita ==