Ospitale: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa:
[[Fitxategi:Hospital de Basurto.jpg|thumb|right|400px|[[Basurtuko Unibertsitate Ospitalea|Basurtuko Ospitalea]], Bilboko ospitale publiko nagusia.]]
 
'''Ospitalea''' edo '''eritegia''' [[gaixopaziente|gaixoak]]ak artatzeko eraikina da. Kudeaketari dagokionez, [[publiko (argipena)|publikoak]]ak edo [[pribatu]]ak izan daitezke, edo bitarikoak.
 
Tamainaren eta zerbitzatutako eremu geografikoaren arabera, aldiz, ospitale nagusiak eta eskualde-ospitaleak bereizten dira.
9. lerroa:
== Ospitaleen sorrera eta hitzaren jatorria ==
[[Fitxategi:Physician in hospital sickroom printed 1682.jpg|thumb|Mediku bat, ospitale batean gaixoak bisitatzen. [[Alemania]]ko grabatua, 1682koa.]]
Ospitaleak [[Erdi Aroa]]n sortu ziren, eta orain ez bezalako zereginak zituzten: pobreentzako ongintzako etxeak ziren, [[erromeserromesaldi|erromesentzako]]entzako ostatuak, edo ospitale eskolak. Izan ere, ''ospitale'' izena [[latin]]ezko ''hospes'' hitzetik dator. Latinezko hitz horrek «atzerritarra» edo «arrotza» esan nahi du, hau da, ostatu hartu duen norbait. Latinezko hitz horretatik eratorritako ''hospitium'' izenak «abegia» esanahia hartu zuen, hau da, ostatu hartzen duenaren eta osatu ematen duenaren arteko harremana, adiskidantza, harrera ona. [[Metonimia]]z, latinezko hitz horrek «ostatatzeko gela», «ostatua» esanahia hartu zuen.<ref>''Cassell's Latin Dictionary'', 260th. Thousand.</ref>
 
Halaxe, ''hospes'' da [[euskara]]zko ''ostatu'' hitzaren eta haren eratorrien erroa (''p'' erori zen, [[ingeles]]ez bezalaxe, fonetika arrazoiak direla kausa). Hortik datoz ''[[ostatu]], ostalari, ostalaritza, ostaleria, ostatatu'', bai eta euskarara [[frantses]]aren bidez heldutako ''hotel'' hitza ere.
 
== Langileak ==
[[Medikuntza]]ren praktikan [[sendagilemediku|sendagileak]]ak eta [[erizainerizaintza|erizainak]]ak egile garrantzitsuak badira ere, ospitaleetan hainbat motatako langilek jarduten dute, asko [[osasun]]gitzatik kanpokoak: administrariak, [[informatika]]riak edo sukaldariak, besteak beste.
 
== Atalak ==
21. lerroa:
 
Orokorrean, atal nagusiak hauexek dira:
* [[Larrialdi]]etako zerbitzua: Kaletik edo beste osasun zentro batetik datozen gaixo [[akutu (argipena)|akutuak]]ak atenditzeko tokia da, [[eritasun|gaixotasun]] larriak eta presazkoak pairatzen dituztenak.
* [[GaixoPaziente|Gaixoak]]ak ingresatzeko unitateak, [[espezialitate mediko]]en arabera bananduta.
* [[Ebakuntza-gela]]k barne hartzen dituena.
* [[Kontsulta]]k.
* [[Laborategi]]ak: [[Biokimika]], [[Mikrobiologia]], [[Anatomia patologikoapatologiko]]a, [[Odol]]-bankuak.
* [[Errehabilitazio]]ko gelak.
* Administrazioko lanak egitekoa.
32. lerroa:
=== Bereziak ===
Ospitale nagusietan, unitate bereziak ere badaude, hala nola:
* [[ZIUZainketa Intentsiboetako Unitate|ZIUak]]ak edo Zainketa Intentsiboetako Unitateak.
* [[ABU]]ak edo Anestesiaondoko Bizkorketako Unitateak.
* [[Hemodialisi]]aren unitateak.
42. lerroa:
Erietxe publikoak [[Hego Euskal Herria]]n [[Osasunbidea]]k kudeatzen ditu [[Nafarroa]]n eta [[Osakidetza]]k [[Euskal Autonomia Erkidegoa|EAEn]].
 
Lurralde osoan erreferentziazko ospitale publikoa hainbat arlotan [[Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea|Gurutzetakoa]] da, [[Barakaldo]]n. Arlo pribatuan, aldiz, [[Nafarroako Unibertsitatea Klinika|Klinika Unibertsitarioa]] da garrantzitsuena, [[Iruñea]]n dagoena.
 
== Erreferentziak ==