Kareliako Errepublika: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-\{\{[Cc]ommons[ck]at\|(.*)\}\} +{{commonskat}}) |
No edit summary |
||
7. lerroa:
|mapa=Map of Russia - Republic of Karelia (2008-03).svg
|hiriburua=[[Petrozavodsk]]
|sorrera=[[1956]]ko [[uztailaren 16]]a
|barrutia=[[Ipar-mendebaldeko Barruti Federala|Ipar-mendebaldea]]
|eskualdea=Iparraldea
13. lerroa:
|iso=RU-KR
|azalera=172.400
|biztanleria=
|dentsitatea=
|hizkuntzak=[[Errusiera]]
|presidentea=
|legebiltzarra=[[Kareliako Errepublikako Legebiltzarra|Legebiltzarra]]
|web=www.gov.karelia.ru/
}}
'''Kareliako Errepublika''' edo '''Karelia'''<ref>[http://www.euskaltzaindia.net/index.php?option=com_eoda&view=exonimia&nonkodea=8.5.12&lang=es Exonimia: Errusia] Euskaltzaindia.net</ref> ({{lang-ru|Респу́блика Каре́лия}}, ''Respublika Kareliya''; [[kareliera]]z: ''Karjalan Tazavalda''; {{lang-fi|Karjalan tasavalta}}; [[vepera]]z: Karjalan Tazovaldkund) [[Errusia]]ko [[Errusiaren banaketa administratiboa|subjektu federal]] bat da, [[Errusiako errepublikak|errepublika]] bat zehazki, [[Ipar-mendebaldeko Barruti Federala|Ipar-mendebaldeko Barruti Federalean]] kokaturik dagoena. 172.400 km²ko eremua du, eta [[2010]]ean 643.548 biztanle zituen<ref name=gks>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/perepis_itogi1612.htm «Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1 ''2010eko Errusiako erroldaren emaitzak, 1. liburukia''»] ''Gks.ru''</ref>. Hiriburua [[Petrozavodsk]] da.
== Geografia ==
[[Fitxategi:Karelia rep.png|thumb|left|250px]]
Kareliako Errepublika Errusiako ipar-mendebaldean dago, [[Itsaso Zuria]]ren eta [[Itsaso Baltiko]]aren arroak hartuz. Iparraldean [[Murmansk oblasta]]rekin du muga, iparralde, ipar-ekialde eta ekialdean Itsaso Zuriarekin, ekialdean [[Arkhangelsk oblasta]]rekin, hegoaldean [[Vologda oblasta|Vologda]] eta [[Leningrad oblasta|Leningrad oblastekin]], eta mendebaldean [[Finlandia]]rekin.
Glaziar lurra da, ordokia. Lurraldearen lekurik garaienak, [[Nuoronen mendia]]k, 578 m ditu. [[Aintzira]]z (43.643 aintzira) eta konifero basoz estalia dago ia guztia (lurraldearen bi heren). Hori da hain zuzen, hango industriaren oinarri nagusia: egur eta zur industria. Europako lakurik handienak ditu mugetan: [[Ladoga aintzira|Ladoga]] eta [[Onega aintzira|Onega]].
== Ekonomia ==
Lurra eta klima ez dira egokiak nekazaritza indartsua izan dadin, negua hotza izaten baita, eta uda euritsua. Industrian [[alkaterna]], [[trementina]], [[paper]]a eta [[zelulosa]]ren ekoizpena nabarmentzen dira. Ontziolak ere daude. [[Porfirio]], [[diabasa]], [[marmol]], [[uranio]] eta [[torio]] meatze handiak ditu.
== Historia ==
[[Kareliar]]rak hizkuntzaz eta leinuz ugro-finlandiarren ahaideak dira. [[XIV. mende]]an [[Karelia]] finlandiarren eta errusiarren artean banatu zen. [[XVIII. mende]]an, berriz, Errusiak beretu zuen erabat. [[1923]]an errepublika autonomo bihurtu zen [[Sobiet Batasuna]]ren barruan. [[1939]]an handik hasi zuten sobietarrek [[Finlandia]]ren konkista. [[Bigarren Mundu Gerra]]n finlandiarrek eta alemaniarrek konkistatu zuten, baina sobietarrek [[1944]]an berriro hartu zuten.
== Ikus, gainera ==
* [[Kareliar-Finlandiar Sobietar Errepublika Sozialista]]
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2014/03/18}}
{{erreferentzia zerrenda}}
{{commonskat}}
29 ⟶ 45 lerroa:
{{geografia zirriborroa|RUS}}
[[Kategoria:
| |||