Balea: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Ordena aldatu
t 83.57.15.11 wikilariaren aldaketak ezabatuz, Theklan wikilariaren azken bertsiora itzularazi da.
7. lerroa:
 
== Biologia ==
[[Gaur]] egungo animaliarik handiena da; 30 m inguru izaten da luze, eta 150 tonako pisua har dezake. Larrua leuna, ilerik gabea du, eta haren azpian 50 zentimetroko gantz-geruza du. Hori dela eta, animalia hauek -1 Â°C eta 30 Â°C arteko tenperaturak jasan ditzakete. Baleak, beste zetazeoek bezala, uraren azalera igo behar izaten du arnasa hartzera, ugaztuna izaki, oxigenoa airetik hartzen du eta. Aurreko gorputz-adarrak [[hegats]] bihurtuak ditu igeri egiteko, gorputzaren alde banatara. Isatsa etzana du eta ez zutik, arrainek bezala. Ahoan ez du hortzik; haien ordez, adarkizko xaflak eta bizarrak ditu, eta mihi luzea ere bai.
 
[[Oskol]]dun txikiak, [[alga]]k eta [[plankton]]a janez elikatzen da; horretarako, bizarretatik barrena ura xurgatu eta kanporatu egiten du atzera; hala, urarekin batera sartzen zaion janaria bereganatzen du. Bizarren eginkizuna janariari eustea da; horregatik dute sarearen tankera. Arnasa hartzeko, bi zulo ditu buru gainean eta ur azpitik azalera igotzen denean, indar handiz jaurtitzen du kanpora biriketako airea bi zulo horietatik. Jaurtitzen duen ur-zorrotadari esker jakiten zuten arrantzaleek balea non zegoen. Balea luzaro egon daiteke ur azpian, bihotza poliki mugitu eta [[gihar]]retan [[mioglobina]] ugari duelako. Baleak ume bakarra izaten du aldiko.
14. lerroa:
 
=== Ugalketa ===
Emeak ume bakarra izaten du, balekumea, alegia, eta amak duen muskulu-mekanismo berezi batek bere ahora proiektatutako esneaz elikatzen da. Umeak bi urtean behin dituzte umeak, eta haien prestakuntza sei hilabetekoa da. Normalki, ume bat edukitzen dute, baina kasu espezial batzuetan bi eduki ditzakete. Jaiotzen denean, zenbait metro luze izaten da. HelduaKontsideratzen da heldua dela 4 edo 5 urterekin esaten da.
== Balearen ekonomia eta ehiza ==
22. lerroa:
 
== Literaturan eta zineman ==
[[Herman Melville]] idazle [[Ameriketako Estatu Batuak|estatubatuarrak]] ''"[[Moby Dick (1930eko filma)|Moby Dick]]"'' eleberri famatua idatzi zuen [[1851]]n, balearen harrapaketaren inguruan. Urteekin, behin baino gehiagotan [[zinema]]ratu dute lan hori, eta mundu osoan famatua da istorioa.
 
Bestela, [[2002]]an ''"The Whale Rider"'' pelikula [[zeelandaberri]]tarra pantailaratu zuten, [[maori]]en kulturan baleak daukan garrantzi kulturala ondo islatzen duena.