|
== Historiaurrea ==
[[Fitxategi:Altamira-1880.jpg|thumb|left|Bisoi[[Bisonte]] margotuak [[Altamira leizea]]n, [[Kantabria]]]]
[[Gizakia]]ren arbasoak lehen aldiz duela gutxienez 8001.200.000 urte agertu zenziren [[Iberiar penintsula]]n, [[Burgosko probintzia|Burgosko]] [[Atapuerca]] aztarnategian aurkitu diren arrastoen arabera. Gizaki honi ''[[Homo antecessor]]'' izena eman diote<ref>Oihane LAKAR: [http://zientzia.net/artikuluak/ihomo-anteccesori-baten-aztarnak-atapuercan/ Homo anteccesor baten aztarnak Atapuercan] Zientzia.net</ref>. Geroago, duela 60.000 urte, [[Neanderthal]] gizakia agertu zen, lehen aztarnak [[Gibraltar]] inguruan. Lehen ''[[Homo Sapiens]]'' gizakiak duela 40.000 urte agertu ziren, herri aurre-indoeuroparren arbasoak direnak, beste gizaki espezieak iraungi baitziren.
Goi [[Paleolito]]an, duela 16.000 urte, [[Madeleine kultura]] garatu zen [[Bizkaiko Golkoa]]ren inguruan [[Euskal Herria]]n, [[Asturias]]en eta [[Kantabria]]n, [[Dordoina]]rekin batera. Labar-arte ezagunena [[Altamira leizea]] da (K.a. 12.000 inguru).
[[Neolito]]an, K.a. 5.500 inguruan, [[Kanpai Erako Koparen kultura]] agertu zen. Mende hauetan metalgintza eta nekazaritza garatu egin ziren, eta monumentu megalitikoak ([[trikuharri]]ak, [[zutarri]]ak, [[harrespil]]ak) eraikitzen hasi, [[Europa]] mendebaldeko kulturarekin bat.
[[K. a. 1000]] urte inguruan [[Tartessos]]en itsasoko kultura garatu zen; itsasoko merkataritzak garrantzi handia izan zuen. [[K. a. 900]]. eta [[K. a. 800]]. urteetan [[zelta|herri zeltikoak]] hasi ziren Europako erdialdetik, [[Pirinioak]] gurutzatuz, Iberiar penintsulan sartzen{{lur erref}}.
== Erromatar Inperioa eta Inbasio Germanikoak ==
{{sakontzeko|Hispania}}
[[Fitxategi:Hispania 1a division provincial.PNG|thumb|200px|Erromatarren lehen probintzia banaketa]]
'''Hispania''' [[Antzinako Erroma|antzinako erromatarrek]] [[Iberiar Penintsula]]ri antzinako erromaterrek eman zioten izena da.Hor [[Bigarren Gerra Punikoa]]rekin hasita, [[K. a. 218]]. urtean, Erroma piskanaka nagusi egin zen penintsulan hurrengo bi mendeetan zehar{{lur erref}}. Bertan bi probintzia sortu zituzten [[Erromatar Errepublika|Errepublika]] garaian, [[Hispania Citerior]] eta [[Hispania Ulterior]]. [[PrintzipatuaZesar Augusto]]n,k Hispania Ulterior bitan banandu zen [[Betika]] eta [[Lusitania]], eta Hispania Citeriorri beste izen bat eman zioten, [[Hispania Tarraconensis]]. Geroago, probintzia honen mendebaldea bereiztu zen, [[Gallaecia]] izenarekin. [[Diokleziano]]k Tarraconensis berriro banandu zuen, [[CarthaginiensisCarthaginensis]] probintzia sortuz. Probintzia horiek guztiek [[Mauretania Tingitana]]rekin batera, Hispania''diocesis diozesiaHispaniarum'' osatzen zuten, [[Galia]]ko prefekturapean.
== Iberia musulmana ==
|
