Gomasalto: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
t esteken zuzenketa |
||
3. lerroa:
'''Gomasaltoa''' edo '''Gomajauzia''' muturreko [[kirol]]a da. Jarduera hau garaiera handi batetik hutsean jauzi egitean datza, zubitik, plataformatik zein garabitik, [[orkatila|orkatiletatik]] oro har, gomazko soka bati lotuta, erorikoa mantsotzeko eta errebotatzeko.
[[Gaztelania]]z ''góming'' esaten zaio, [[frantses]]ez ''saut à l'élastique'' eta [[ingeles]]ez ''bungy
== Historia ==
Urtero, [[Vanuatu]]ko Mendekoste uharteko Bunlap etxaldean, mutil gazteek gizon bihurtzeko errituala ospatzen dute. Makilez eraikitako (25m inguruko) egitura batetik jauzi egiten dute. [[Txorkatila|Txorkatiletan]] liana banaz lotuta egiten dute, eta buruaz zorua ukitzeko moduan. Soka natural hauek tentsio gorena sufritzen dutenean oholezko tranpolina hausten da. Haustura horrek eta eta lurraren harrotzeak erorikoa leuntzen dute, lianek duten
Malda batean dago eraikita dorrea, beraz luze jauzi eginez gero, erorikoan ez dute lurra jotzen, baino bai errebotean, atzera egiterakoan. Eta beharrezkoa dute hau, azpitik hain hurbil geratzea, ze ez dute jaisgailurik, lur hartzeko dispositiborik. Beraz, lurrean bertan amaitzea premiazko dute, ondoren saltaria askatu eta berau zutitu ahal izateko. Ez dute beti bizirik irtetea lortzen, baino, egiten duenak, gizon izatea lortu du, eta (haien sinistearen arabera) uzta ona ziurtatzea.
Kondairak dio balentria hau, lehen aldiz, emakume batek egin zuela, zuhaitz batetik jauzi eginez, bere atzetik zuen etsai batengandik (batzuek diote bere senarra zela) ihes egiteko. Etsaiak (=senarrak?) ez zuen loturarik egin, beraz, lurra jo eta hil zen. Bitxia da, egun, emakumeek ez dutela parte hartzerik, animatzaile modura baino. Zergatik ote? <ref>http://www.puenting.net/gomasaltoaren-historia.htm</ref>
== Mundura zabalpena ==
Honen moduko ekintza egiten hasi ziren 1970ko hamarkadaren
== Teknika ==
26. lerroa:
Zubi batzuetan jauziaren ostean saltaria igo beharra dagoenez, soinuhala (uhal integrala) ere eraman ohi da, lotura bularraldean egin eta zutik igo ahal izateko. Baita segurtasunagatik ere, hainbat aldiz, saltariari zangouhal biak irten izan zaizkionez (gehienetan behar bezala ez lotu edo estutu izanagatik).
Gomasaltoaren eta zubisaltoaren desberdintasunen ondorioz, beste bat sortzen da: gomasaltoa badela egiterik ura ukituz erorikoaren amaieran <ref>http://www.youtube.com/results?search_query=the+highest+aquatic+bungy+bungee+jumping+in+the+world+touching+water&oq=the+highest+aquatic+bungy+bungee+jumping+in+the+world+touching+water&gs_l=youtube-reduced.12...5456.5456.0.6600.1.1.0.0.0.0.104.104.0j1.1.0...0.0...1ac.1.Ho5c2o_MTYA</ref>. Zubisaltoan, ordea ez (pendulu modukoa denez, eta pendulu batean beheneko puntuan harrapatzen denez gehieneko abiada). Oso arriskutsua litzateke, eta gertatu izan dira istripuak, saltaria erditik ebakiz, urak zangoak aldebitara banantzearen ondorioz.
Gomasaltoko elastikoa, aurretik aipatu bezala, %400 arte luzatu ohi denez (eta gutxienez %200 arte luzatu beharko lukeenez), eroriko desazeleratua eroriko askea baino luzeagoa da (edo beretsua, gutxienez), beraz, desazelerazioa azelerazioa baino leunagoa izan daiteke (gauzak ondo eginda). Lehen errebotean, gorantz dakargun tiradurari Lurraren erakarpen grabitatorioa gehitu behar diogu, beraz, indarrak emendatu egiten dira. Halere, erorikoan zeharko azelerazioa 1G da (Lurrak erakartzen gaitu), desazelerazioa, gehienez 1G izan beharko luke (gauzak apur bat ondo eginez gero), eta errebotean sentitzen dugun pisua, 2G-ri dagokiona baino txikiagoa. Hori ez da gogorra ia inorentzat (osasuntsu eta sasoian dagoenarentzat), aulki batetik lurrera jauzi egindakoan indar handiagoak senti baititzakegu, etxean bertan.
32. lerroa:
== Bizikizuna ==
Gomasaltoa oso esperientzia zirraragarria da, batetik norbere burua hutsunera botatzean datzalako (beste jauzi mota batzuetan bezala: '''''[zubisaltoa|zubisalto]''''', '''''[zubi2saltoa|zubi2salto]''''', tirolina, parabolajauzia, supersaltoa, jauzikaritza bera, uretara jauzi egitea) baino gomaren luzerak ematen digun eroriko askeak eta goma luzatu bitartean gainerako erorikoak oso berezi egiten dute, are gehiago erreboteetan sentitzen den ingrabitateak eta nahasmenak (erreferentziak galtzeak). Pentsa daiteke jauzikaritzan (paratxutismoan), erorikoa askoz ere luzeago izan daitekeenez,
Gomasaltoa atzekoz egiten denean, bizikizuna are latzagoa da, ze eroriko askearen sentsazioa nora goazen ikusi barik bizitzeak, areagotu egiten baitu jauzilariaren beldurra, eta hori aurpegian antzematen da. Oro har postura hau debekatua izaten da lehen jauzirako, zutik jauzi egitearen arriskua (tentazioa) handiagoa delako horrela.
64. lerroa:
== Ikus, gainera ==
* [[Zubisalto]]
* [[Zubi2salto]]
== Kanpo loturak ==
* [http://www.
* [http://www.
* [http://www.youtube.com/results?search_query=gomasaltoa&oq=gomasaltoa&gs_l=youtube.3...2592137.2960517.0.2961122.3.3.0.0.0.0.255.607.0j1j2.3.0...0.0...1ac.1.L07sqYeaO7g]
{{Commonskat|Bungee jumping}}
| |||