Britaniako erromatar konkista: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
20. lerroa:
 
== Itsasoratzea eta lehorreratzea ==
Plauzioren inbasio-indar nagusiena hiru dibisiotan banatua [[itsaso]]ratu zen. Orokorrean, [[Mantxako kanala]] zeharkatzeko gudaroste haren abiapuntua garai hartako [[Galia]]ko eta gaur egungo [[Frantzia]]ko [[Boulogne-sur-Mer|Boulogne]] udalerria izan zela uste da, aldiz helmuga edo lehorreratze puntua [[Kent]] konderriaren ekialdeko kostaldeko [[Rutupiae]] ([[Richborough]]) kokalekua. Halere, bi kokaleku hauek zinezkoa izan zirenik ez da frogatu ahal izan. Dion Casiok ez du abiapuntuko porturik aipatzen, eta nahiz eta Suetoniok bigarren indarra Klaudioren agindupean Boulognetik abiatu zela aipatu izan,<ref>[[Suetonio]], ''Hamabi Zesarren bizitza, Klaudioren bizitza'' [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Suetonius/12Caesars/Claudius*.html#17 17]</ref> horrek ez du esan nahi gudaroste osoa handik itsasoratu zenik. Bestalde, Richborough udalerriak portu natural handi bat badu, hau lehorreratzeko kokalku egokia izateaz gain, bertan garai egoki batean okupazio militar bat egon zenaren zantzuak dituen aztarna arkeologikoak bat ere baditu. Halere, Dion Kasiok erromatar gudarostea ekialdetik mendebalderako norabidean itsasoratu zela argudiatu zuen, eta Boulognetik Richborougherako desplazamendua hegoaldetik iparraldeko norabidea jarraitzea suposatuko luke. Zenbait historialariek<ref>Adibidez, John Manley, ''AD43: a Reassessment''.</ref> inbasio-indarra Boulognetik [[Solent]] kokalekurako ibilbidea burutu zuela arrazoitzen dute, Noviomagus ([[Chichester]]) edo [[Southampton]] kokalekuan lehorreratuz, ofizialki Verikaren agindupean zegoen lurraldea. Azalpen alternatibo batek proposatutakoaren arabera itsas bidaia [[Rhin]] ibaitik Richboroughera izan omen zen, honek ekialdetik mendebaldeko ibilbidea suposatuko lukeelarik.<ref>[[Estrabón]] (''Geografia[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Strabo/4E*.html#5.2 4:5.2]) [[I. mendea]]n Rhin ibaia Britaniara itsasoz joateko ohiko abiapuntua izan zen.</ref>
 
== Erreferentziak ==