Amerika: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t r2.7.2) (robota Aldatua: ps:امريکا لويه وچه
tNo edit summary
7. lerroa:
== Etimologia ==
 
Nahiz eta bere biztanle ez zuen bere lurra [[kontinente]]tzat hartzen , [[ErtamerikaErdialdeko Amerika]]ko kulturek [[Abya Yala]] zioen bere lurrari eta gertuko [[azteka|aztekek]] [[Cem Anahuac]] ([[nahuatl]]ezko izena, «ur handien artean dagoen lurra» esan nahi duena). Era berean, [[Europa]]n [[bikingo]]ek [[Vinland]] zioen lur berriei. Hala ere, ez batak ez besteek ez zituzten lurrak [[kontinente]] berritzat.
 
[[Martin Waldseemüller]] [[kartografia|kartografo]] [[Alemania|alemaniarra]] [[Kristobal Kolon]] [[1492]]an aurkitutako lurrei deitzeko Amerika hitza erabili zuen lehenengo pertsona zen. Honek [[1507]] urte inguru bere ''Cosmographiae Introductio'' liburuan Amerika hitza aukeratu zuen [[Amerigo di Vespucci]] [[Italia|italiarraren]] omenez. Beste [[kontinente]] bezala, izena latinizatu eta andreratu zuen.
52. lerroa:
Bere 42.262.142 [[km²]] arearekin, Amerika munduko bigarren lurralde multzorik handiena da ([[Asia]] da lehendabizikoa),[[Lurra|lurreko]] %8,3a eta munduko biztanleriaren %14a du. Iparraldeko [[Ozeano Artikoa|Ozeano Artikoko]] [[Columbia lurtumurra|Columbia lurmuturretik]] (58ºI) hegoaldeko [[Drake pasabidea|Drake pasabideko]] [[Diego Ramirez uharteak|Diego Ramirez uharteetara]] (56ºH) doa eta ekialdeko [[Brasil]]go [[Branco lurmuturra|Branco lurmuturretik]] (34°47'M) mendebaldeko [[Aleutiar uharteak|Aleutiar uharteetako]] [[Attu uhartea|Attu uhartera]] (173°11'E).
 
Amerika bi azpikontinentetan banatuta dago: [[Ipar Amerika]] eta [[Hego Amerika]]. [[Plaken tektonika]] teoriaren arabera, bi lur multzoak miloika urte eman zituen bananduta, baina [[Gondwana]] eta [[Laurasia]] hautsi zirenean, azpikontinente biak bidaiatu ziren eta [[ErtamerikaErdialdeko Amerika]] sortu zen batzeko.
 
{| class="taulapolita" width="40%"