Belizeko hizkuntzak

Belizeko hizkuntzen egoera nahiko nahasia da. Hizkuntza ofiziala ingelesa den arren, ez da herritar gehienen lehen hizkuntza; aitzitik, espainiera eta kreolera dira lehen hizkuntza nagusiak. Bertako hizkuntzak, bestetik, desagertze prozesuan dira, eta batzuk dagoeneko desagertu dira, esaterako itzá hizkuntza. Izan ere, kreolera ingelesetik gertuago dago bertako hizkuntzetatik baino.

Belizen jatorri desberdinetako populazioak nahasten dira.

Hiztunen ehunekoak

Belizeko hizkuntzak (2000. urteko zentsua)

Hizkuntza	Lehen hizkuntzatzat duten hiztunak	Ehunekoa
Gaztelania	94.422	% 46,0
Belizeko kreolera	67.527	% 32,9
Kekchi maia	10.142	% 4,9
Ingelesa	7.946	% 3,9
Mopan maia	6.909	% 3,4
Garifunera	6.929	% 3,4
Plautdietsch	6.783	% 3,3
Mandarinera	1.607	% 0,8
Yucatango maia	1.176	% 0,6
Hindia	280	% 0,1
Beste batzuk / erantzun gabe	1.402	% 0,7

Prozesu diglosikoa

Belizen egoera erabat diglosikoa da, alor bakoitzak bere hizkuntza baitu. Ingelesa boterearen hizkuntza da, eta alor horretan erabateko nagusitasuna du. Dena dela, irakaskuntzan ingelesa espainierarekin batera erabiltzen da. Azken buruan benetako biktimak bertako hizkuntzak izan dira.

Espainiera zein ingelesa

Maila politikoan bi hizkuntzen arteko talka erabili izan da. Belize Mesoamerikako inguruan ingelesa ofiziala bezala duen herrialde bakarra da. Horrek inguruko estatuen mesfidantza eta, sarritan, aurkako jarrera eragin du. Bi hizkuntzen arteko parekotasuna datu hauetan ikus daiteke:

Ingeleseko eta espainierako hizkuntza gaitasuna
Hizkuntza	Oso ondo hitz egiten du	Zerbait hitz egiten du	Guztira
Ingelesa	54%	26%	80%
Espainiera	52%	11%	63%

Bibliografia

• (Gaztelaniaz) Cristina Mudarra Sánchez: http://cvc.cervantes.es/lengua/anuario/anuario_06-07/pdf/paises_42.pdf

Ikus, gainera

• Maia hizkuntzak
• Itzá hizkuntza

Kanpo estekak

• Datuak: Q1139208
• Multimedia: Languages of Belize / Q1139208