Azido errizinoleiko
Azido errizinoleikoa edo azido 12-hidroxi-9-cis-oktadezenoikoa konposatu organikoa da C18H34O3 formula duena gantz-azidoen familiakoa. Halaber, azido hidroxikarboxiliko asegabea da. Akain-belarraren (Ricinus communis) hazien olioaren osagai nagusia da. Likido horixka da, 5 C-tan urtzen dena eta 245 C-tan diraikiena[1]. Alkoholetan, eterretan, azetonan eta kloroformoan disolbatzen da[2].
Azido errizinoleiko | |
---|---|
Formula kimikoa | C18H34O3 |
SMILES kanonikoa | 2D eredua |
SMILES isomerikoa | CCCCCC[C@H](C/C=C\CCCCCCCC(=O)O)O |
MolView | 3D eredua |
Mota | fatty alcohol (en) , octadecanoids (en) eta (9Z)-12-hydroxyoctadec-9-enoic acid (en) |
Estereoisomeroa | ricinelaidic acid (en) , (9Z,12S)-12-hydroxyoctadec-9-enoic acid (en) eta 12S-hydroxy-9E-octadecenoic acid (en) |
Masa molekularra | 298,250795 Da |
Identifikatzaileak | |
InChlKey | WBHHMMIMDMUBKC-QJWNTBNXSA-N |
CAS zenbakia | 141-22-0 |
ChemSpider | 558800 |
PubChem | 643684 |
Reaxys | 1727811 |
Gmelin | 28592 |
ChEMBL | CHEMBL3186422 |
ZVG | 102615 |
EC zenbakia | 205-470-2 |
ECHA | 100.004.974 |
CosIng | 79660 |
RxNorm | 35605 |
UNII | I2D0F69854 |
NDF-RT | N0000146873 |
KEGG | C08365 |
Sintesia
aldatuAkain-belarraren olioaren hidrolisiaz eta ondorengo destilazioaz edo saponifikzazioz lortzen da azido errizinolekikoa[3].
Erabilera
aldatuEhungintzan oihalei bukaera emateko, polimeroen industrian elastomeroen plastifikatzaile gisa eta kosmetikan usatzen da, besteak beste. Adibidez, gamma-dekalaktona aromatizatzailearn sintesian prekurtsorea da.
Azido errizinoleikoaren zink-gatzak desodorante gisa erabiltzen dira[4].
Erreferentziak
aldatu- ↑ (Ingelesez) PubChem. «Ricinoleic acid» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2023-01-08).
- ↑ (Ingelesez) O'Neil,, M.J. (ed.). (2006). The Merck Index - An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals. Merck and Co., Inc., 1416 or..
- ↑ (Ingelesez) Lewis, R.J. Sr. (2007). Hawley's Condensed Chemical Dictionary 15th Edition.New York. John Wiley & Sons, Inc., 1093 or..
- ↑ Schneider, G et al. (2002). Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. 7th ed.; Skin Cosmetics.. John Wiley & Sons.