Azido errizinoleiko

konposatu kimiko

Azido errizinoleikoa edo azido 12-hidroxi-9-cis-oktadezenoikoa konposatu organikoa da C18H34O3 formula duena gantz-azidoen familiakoa. Halaber, azido hidroxikarboxiliko asegabea da. Akain-belarraren (Ricinus communis) hazien olioaren osagai nagusia da. Likido horixka da, 5 C-tan urtzen dena eta 245 C-tan diraikiena[1]. Alkoholetan, eterretan, azetonan eta kloroformoan disolbatzen da[2].

Azido errizinoleiko
Formula kimikoaC18H34O3
SMILES kanonikoa2D eredua
SMILES isomerikoa
CCCCCC[C@H](C/C=C\CCCCCCCC(=O)O)O
MolView3D eredua
Motafatty alcohol (en) Itzuli, octadecanoids (en) Itzuli eta (9Z)-12-hydroxyoctadec-9-enoic acid (en) Itzuli
Estereoisomeroaricinelaidic acid (en) Itzuli, (9Z,12S)-12-hydroxyoctadec-9-enoic acid (en) Itzuli eta 12S-hydroxy-9E-octadecenoic acid (en) Itzuli
Masa molekularra298,250795 Da
Identifikatzaileak
InChlKeyWBHHMMIMDMUBKC-QJWNTBNXSA-N
CAS zenbakia141-22-0
ChemSpider558800
PubChem643684
Reaxys1727811
Gmelin28592
ChEMBLCHEMBL3186422
ZVG102615
EC zenbakia205-470-2
ECHA100.004.974
CosIng79660
RxNorm35605
UNIII2D0F69854
NDF-RTN0000146873
KEGGC08365

Sintesia

aldatu

Akain-belarraren olioaren hidrolisiaz eta ondorengo destilazioaz edo saponifikzazioz lortzen da azido errizinolekikoa[3].

Erabilera

aldatu

Ehungintzan oihalei bukaera emateko, polimeroen industrian elastomeroen plastifikatzaile gisa eta kosmetikan usatzen da, besteak beste. Adibidez, gamma-dekalaktona aromatizatzailearn sintesian prekurtsorea da.

Azido errizinoleikoaren zink-gatzak desodorante gisa erabiltzen dira[4].

Erreferentziak

aldatu
  1. (Ingelesez) PubChem. «Ricinoleic acid» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2023-01-08).
  2. (Ingelesez) O'Neil,, M.J. (ed.). (2006). The Merck Index - An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals. Merck and Co., Inc., 1416 or..
  3. (Ingelesez) Lewis, R.J. Sr. (2007). Hawley's Condensed Chemical Dictionary 15th Edition.New York. John Wiley & Sons, Inc., 1093 or..
  4. Schneider, G et al. (2002). Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. 7th ed.; Skin Cosmetics.. John Wiley & Sons.

Kanpo estekak

aldatu