Vocabolario degli Accademici della Crusca

Vocabolario degli Accademici della Crusca toskaneraz sortutako lehenengo hiztegia izan zen, 1612an, Florentziako Accademia della Cruscaren eskutik. Europako hizkuntza moderno batean egindako bigarren hiztegia izan zen, Sebastián de Covarrubiasek 1611n egindako Tesoro de la lengua castellana o española gaztelaniazko hiztegiaren ostetik.

Vocabolario degli Accademici della Crusca
Jatorria
Egilea(k)	Accademia della Crusca
Argitaratze-data	1612
Ezaugarriak
Genero artistikoa	hiztegia
Hizkuntza	italiera
Egile-eskubideak	jabetza publiko eta jabetza publiko

Florentziako Accademia della Crusca 1583an sortu zen, toskanera kodetzeko eta hiztegi sakon bat egiteko, batez ere Florentziako trecentoko autore ospetsuenen literatura-testuetan oinarrituko zena, kanonikotzat jotzen zirenak, hala nola Dante, Petrarca eta Boccaccio. Lan lexikografikoa 1591n hasi zen, Lionardo Salviatiren interes filologikoarei esker. Idazle handiek argitaratutako lanetatik harago hedatu zen hitzen bilaketa, Florentziako hainbat akademiatan argitaratu eta kontserbatu ez ziren testu eskuizkribuak ere sartzeko. Era berean, iturri izan ziren Francesco Berni, Lorenzo de Medici edo Makiavelo idazle berriagoak eta Pietro Bembo edo Ariosto bezalako idazle ez-florentziarrak. Hogeita hamasei akademikok, lanaldi osoan arituak, egin zuten lan hori; baina liburua Venezian inprimatu zen. Hasieran (1608) Vocabolario della lingua toscana izenburupean egin zen; hala ere, luze eztabaidatu zen beste izenburu bat erabili behar zen ala ez. Azkenik, Vocabolario degli Accademici della Crusca, cavato dagli scrittori eta uso della città di Firenze izenburua hartu zen, nahiz eta jatorrizko titulua Veneziako Errepublikak 1611ko urtarrilean emandako inprimatze-lizentzian gorde zen. Lan berritzailea, alfabetikoki ordenatua, sarrera bakoitzerako laguntza-aipamen ugarirekin, Italian erreferentziazko obra bihurtu zen. Hurrengo edizio gehituak 1623, 1691, 1729-1738... urteetan agertu ziren. 1965az geroztik, Vocabolario eta Accademiaren lanak banandu egin ziren, eta 1983az geroztik, Consiglio Nazionale delle Ricerche taldeak jarraitu zuen.

Kanpo estekak

• Datuak: Q4015911