Erresonantzia magnetiko nuklearraren (EMN) alorrean lerrakuntza kimiko esaten zaio nukleo baten erresonantzia-maiztasunari estandar batekiko. Oro har, lerrakuntza kimikoaren balioa eta seinale-kopurua molekulen egiturak aztertzeko erabiltzen da[1][2].

Halaber, lerrakuntza kimikoa usa daiteke ere beste espektroskopia-mota batzuen seinaleak deskribatzeko hala nola fotoemisio-espektroskopia.

Azalpena aldatu

Lerrakuntza kimikoa zer den esplikatzeko protoi EMNaren adibidea baliatuko dugu.

Konposatu kimikoen protoiek erresonatzen duten frekuentzia-eremua oso hertsia da. Klorometanoaren eta fluorometanoaren protoien kasuan, esaterako, 72 Hz-tako frekuentzia-diferentzia dago protoien erresonantzian 14.100 Gauss-eko kanpo-eremua aplikatzen denean. Spin/spin trantsizioak lortzeko erabiltzen den erradiazioa 60 MHz ingurukoa denez, klorometanoaren eta fluorometanoaren arteko diferentzia 1 ppm besterik ez da. Guztiz gaitza da frekuentziak zehaztasun horrekin neurtzea, horrexegatik protoi baten erresonantzia-frekuentzia ezagutzeko inolako esfortzurik ez da egiten. Aitzitik, protoien erresonantzia-frekuentzia konposatu estandar baten protoien erresonantzia-frekuentziarekiko konparatzen da. Esan nahi baita , frekuentzia-diferentzia neurtzen da. Diferentziari, kendurari, deritzo lerrakuntza kimiko[1].

Lerrakuntza kimikoa ∂ bidez irudikatzen da eta ppm-tan neurtzen da. Matematikoki honela adierazten da[3].

 

Erreferentziak aldatu

Lerrakuntza kimikoa neurtzeko erreferentziak behar dira. Barne- zein kanpo-erreferentziak usa daitezke.

Barne-erreferentzien artean ohikoena tetrametilsilanoa da [TMS, (CH3)4Si], baita 13C edo 29Si atomoen kasuetan ere. TMSaren protoiek konposatu organiko arrunten protoiek baino eremu altuagoetan erresonatzen dute seinale bakarra emanik eta oso lurrunkorra denez azkar baztertzen da laginetik.

 
1-bromopropanoaren ENM espektroa. Lerreakuntza kimikoak molekularen egitura nolakoa den adierazten du

Kanpo-erreferentzia laginarena ez den beste hodi ardazkide batean egoten da. Horrela lagina kontaminatzea saihestu nahi izaten da.

EMN espektrometro modernoek eskala absolutuak baliatzen dituzte non TMSren protoiaren seinaleari 0 ppp-ko balioa ematen zaion protoi EMNren kasuan.

Adibidea aldatu

Demagun EMN seinale bat detektatzen dela TMSak baino 300 Hz gehiagotan xurgatzen duena TMSari aplikatutako frekuentzia 300 MHz-takoa denean. Kasu horretan lerrakuntza kimikoa hau da:

 

Nahiz eta erresonantzia-frekuentzia kanpo-eremu magnetikoaren balioaren menpe egon, lerrakuntza kimikoa independentea da.

Erreferentziak aldatu

  1. a b Irazabalbeitia, Iñaki. (D.L. 1983). Erresonantzia magnetiko nuklearra : onarri teorikoa eta ariketak. Elhuyar ISBN 84-86158-20-6. PMC 434843063. (Noiz kontsultatua: 2022-04-01).
  2. Silverstein, Robert M.. (1981). Spectrometric identification of organic compounds. (4th edition. argitaraldia) Wiley ISBN 0-471-02990-4. PMC 6627089. (Noiz kontsultatua: 2022-04-01).
  3. (Ingelesez) Harris, Robin K.; Becker, Edwin D.; Menezes, Sonia M. Cabral de; Goodfellow, Robin; Granger, Pierre. (2001-01-01). «NMR nomenclature. Nuclear spin properties and conventions for chemical shifts(IUPAC Recommendations 2001)» Pure and Applied Chemistry 73 (11): 1795–1818.  doi:10.1351/pac200173111795. ISSN 1365-3075. (Noiz kontsultatua: 2022-04-01).

Ikus, halaber aldatu