Lankide:Egoitzorenzo/Proba orria

Shangai

Txinaren mendeak erreferentzia egiten dio azken mendean Txinak jasan dituen aldaketa demografiko, ekonomiko eta sozialari. “Mende honetan”, Txina herrialde txiro bat izatetik munduko potentzia nagusienetariko bat izatera pasa da. [1]

Azalpena

aldatu

Txinaren mendea, "Txinatar Mendea" edo "Asiako Mendea" bezala ere ezaguna, Txinako Herri Errepublikak XX. mendearen amaieratik XXI. mendearen lehen erdira arte izan duen hazkunde eta eraldaketa garai ikusgarriari dagokio[2]. Denbora tarte horretan, Txinaren gorakada handiaikusi da, garrantzi globaleko potentzia ekonomiko, politiko eta teknologiko gisa bihurtuz.

Txinaren Mende deritzon epean zehar, herrialdeak garapen ekonomiko azkarra lortu du, munduko bigarren ekonomiarik handiena bihurtuz. Nekazaritza ekonomia nagusi izatetik manufakturara eta teknologiara bideratutako ekonomia izatera igaroda. Hazkunde ekonomiko horrek eragin nabarmena izan du Txinako biztanleen bizi-kalitatean, ehunka milioi pertsona pobreziatik ateraz eta herrialdeko bizi-maila handituz.

Txinak ere zeregin nabarmena izan du nazioarteko politikan aldi honetan, Nazio Batuen gisako erakundeetan duen eragina indartuz eta merkataritza eta garapen globalaren arloko lankidetza sustatuz. Aldi berean, erronkak eta tentsioak egon dira beste potentzia batzuekiko harremanetan, hala nola Estatu Batuekiko harremanetan, merkataritzatik hasi eta eskualdeko segurtasuneraino.

Gainera, Txinaren Mendeak aurrerapen nabarmenak ikusi ditu teknologian, besteak beste, adimen artifizialaren ezarpen azkarra, telekomunikazioen azpiegituraren hedapena eta misio espazial arrakastatsuen merkaturatzearen. Aurrerapen teknologiko horiei esker, Txinak gero eta eragin handiagoa du berrikuntzaren eta zientziaren arloan.

Garapena

aldatu

Txinako historia eta kultura aberatsak eragina izan du herrialdeko bizitzako arlo askotan.[3]

Txinako kulturaren eragina zabaldu egin da. Kultura txinatarra batasunaren eta identitate nazionalaren eragile garrantzitsua izan da mendeetaan zehar eta.[4]

Historikoki, Txinak desberdintasun ekonomiko esanguratsuak izan ditu. XX. mendearen zati handi batean, herrialdeak erronka ekonomikoei aurre egin behar izan zien, hala nola Iraultza Kulturalari eta Gosete Handiari, eta horiek eragin handia izan zuten herritarrengan. Hala ere, XX. mendearen amaieratik aurrera, Txinak erreforma ekonomikoak ezarri zituen, eta erreforma horiek nazioarteko merkataritzara eta atzerriko inbertsiora zabaldu zuten bere ekonomia. Horrek hazkunde ekonomiko azkarra ekarri zuen, eta Txina munduko potentzia ekonomiko nagusietako bat bihurtu zen.

Txinako egungo egoera ekonomikoa konplexua da. Herrialdeak etengabeko hazkundea izan du, baina beste erronka batzuk ere baditu: biztanleriaren zahartzea, zor korporatiboa eta ingurumenaren gaineko presioa. Beste ekonomia globalekiko harremana ere, Estatu Batuekiko adibidez, gai gori-gori bat izan da, eztabaida komertzialekin eta gai geopolitikoekin. Txinako mendea berpizkunde kultural eta ekonomiko ikaragarriaren lekuko izan da. Kultura bakarrak bere nortasunaren zati integrala izaten jarraitzen du, eta desberdintasun ekonomiko historikoek superpotentzia ekonomikoa izatea ekarri dute. Hala ere, herrialdeak erronka ekonomiko eta geopolitikoei egin behar die aurre, eta horrek etorkizuna zalantzazkoa izatea eragiten du, baina, interes global handikoa.

Azken hamarkadetako Txinaren aparteko garapen ekonomikoa erreforma ekonomiko progresiboek, eskulan eskuragarria duen biztanleria handiak, atzerriko inbertsioek, azpiegitura eta teknologiako inbertsioek, industria-politika espezifikoek, lan-indar heziek, politika monetario eta fiskal egonkorrek, berrikuntzaren sustapenak eta merkatu globaletarako sarbideak eragin dute. Faktore horiek hazkunde ekonomiko azkarra eta iraunkorra bultzatu dute. Hala ere, Txinak ere aurre egin behar die hainbat erronkari, hala nola zorrari, desberdintasunari eta iraunkortasunari, garapen ekonomikoak aurrera egin ahala.

Ondorioak

aldatu

Txina aplikatutako politikei esker eboluzio handi bat jasan du eta asko garatu da herrialde moduan, Hala ere,Txinako hazkunde ekonomikoak erronkak ere ekarri ditu, hala nola desberdintasun ekonomikoak, ingurumen-presioak eta lan-eskubideekin lotutako gaiak. Adibidez, ingurumenaren arloan [5], industria-garapen azkarrak eragin nabarmena izan du. Airearen, uraren eta lurzoruaren kutsadura eta hondakinen kudeaketarekin lotutako arazoak ingurumen-kezka garrantzitsuak dira.

Desberdintasunei dagokienez, hazkunde ekonomikoa ez da uniformea izan, eta desberdintasun sozialak areagotu egin dira; batez ere, hiriguneetan eta landa-eremuetan. Diru-sarreretan eta aukeretan ere desberdintasunak daude gizarteko hainbat talderen artean.[6]

Beste alde batetik, urbanizazio azkarrarenprozesuak landa-eremuetako pertsonak hirietara masiboki migratzea ekarri du, hiri-eremuetako gainpopulazioarekin eta zerbitzu publikoen gaineko presioarekin lotutako arazoak sortuz.

Beraz, esan daiteke Txinaren mendea oso onuragarria izan dela txinatarrentzat, nahiz eta arazoak ere ekarri dituen, eta nahiz eta ekonomikoki asko garatu, badira beste alderdi batzuk   herrialde gisa garatu ez direnak.

Erreferentziak

aldatu
  1. (Gaztelaniaz) Revista. (2006-12-01). «China y el medio ambiente global • Ecologistas en Acción» Ecologistas en Acción (Noiz kontsultatua: 2023-11-28).
  2. (Gaztelaniaz) Fanjul, Enrique. (2018-11-15). «China, 40 años de la mayor revolución económica de la historia» Real Instituto Elcano (Noiz kontsultatua: 2023-11-28).
  3. (Gaztelaniaz) «Evolución de la economía china: viaje al pasado para entender el presente» APD España 2018-03-14 (Noiz kontsultatua: 2023-11-28).
  4. (Gaztelaniaz) Fanjul, Enrique. (2018-11-15). «China, 40 años de la mayor revolución económica de la historia» Real Instituto Elcano (Noiz kontsultatua: 2023-11-28).
  5. (Gaztelaniaz) Revista. (2006-12-01). «China y el medio ambiente global • Ecologistas en Acción» Ecologistas en Acción (Noiz kontsultatua: 2023-11-28).
  6. (Gaztelaniaz) China: superada la extrema pobreza masiva, el país se sumerge en las desigualdades - Viento Sur. 2022-01-28 (Noiz kontsultatua: 2023-11-28).