Sarrera

aldatu

Banbua modu naturalean dago kontinente guztietan, Europan eta Antartikan izan ezik. Barietate asko daude, baina 1 eta 3 metro arteko luzera izan dezakete. Normalean Veracruz, Chiapas eta Oaxaca bezalako lekuetan aurkitzen da. Oro har, material berdea, malgua eta oso erresistentea da. Egunerokotasunean hainbat produktutan aurkitu dezakegu, hala nola, herrialde horien etxebizitzen egituretan eta baita txabola edo etxe txiikietan. Bestetik, artisautza, saskigintza, altzariak eta lanabesak egiteko erabiltzen da.

Azalpena

aldatu

Zuhaixka iraunkorrak dira. Hosto berdeko loreen zurtoinak. Kulmo meheak, 60-300 cm-ko altuerakoak; egurrezkoak eta iraunkorrak; adarkatuak goian. Kulpa iraunkorren zorroak. Armarik gabeko landareak. Erantsi gabeko orriak; oinarri-oinarrian perretxiko aurikularrekin. Orri zabal edo estuko xafla, 5-25 mm-ko zabalerakoa, kordatu gabea edo kordatuak, sagitatu gabeak; pseudopeciolatuak. Ligula presente, argidun mintz batekin; laburra. Kontra-ligula presente (bistako espezieetan). Landare bisexualak, bizkarrezur bisexualekin; lore hermafroditekin. Infloreszentzia panikulatua (hostotsuak edo hostorik gabeko kimuak amaitzen dituzten panikulak).

Erabilerak

aldatu

Banbua elkarrekin bizi izan den kultura jakin batzuen garapenean paper garrantzitsua bete duen landarea da. Asiako kulturak, esaterako, banbua erabili dute hainbat arlotan, hala nola eraikuntzan, elikaduran eta baita oihala eta papera egiten ere.

  • Elikadura.
  • Medikuntza.
  • Eraikuntza.
  • Ehungintza.
  • Papera.
  • Musika-tresnak.
  • Biomasa.
  • Arraunak.
  • Idazketa.

Espezieen dibertsifikazio handia eta banbuaren inguruko erabilera-espektro zabala direla eta, haien hazkundea arrunta ez zen eskualde batzuetan laborea sartzen ari dira, iturri berriztagarriak gero eta gehiago erabiltzeko premiaren aurrean. Planetako beste eskualde batzuk, hala nola Australia eta Estatu Batuak, banbuzko laborantza-eremu handiak egiten ari dira.

Toyota, Apple eta Lexus bezalako marka batzuek banbua erabiltzen dute beren produktuen osagai batzuen ordezko gisa, landare honen ezaugarri inplizituetako batzuk emanez. Fabrikatzaile batzuek arraunak egiteko erabiltzen dute egur hori, barrualde hutsa behar denean.

Taxonomia

aldatu

La taxonomía del grupo está en desarrollo: una aproximación, la del Germplasm Resources Information Network,​ divide al taxón en dos supertribus:

Según GRIN

Erreferentziak

aldatu