Isabel Ovín Camps

kimikari eta irakasle espainiarra

Isabel Ovín Camps (Carmona, Sevilla, 1887ko apirilaren 18a - 1972) izan zen Espainian kimikan lizentziatutako lehen emakumea 1917an.[1][2]

Isabel Ovín Camps
Bizitza
JaiotzaCarmona1887ko apirilaren 18a
Herrialdea Espainia
Heriotza1972 (84/85 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakkimikaria eta irakaslea

Biografia

aldatu

Bere gurasoak, Purificación eta Vicente, maisu izan ziren. Aita gaztea zenean hil zitzaion. Ama las Torres markesaren eta, ondoren, Gregorio Marañonen alaben konpainia-dama izan zen. Ovinek leku horietan aurkitu zuen bere kezka intelektualetarako giro egokia. Urte batzuk igaro ondoren, Carmonara itzuli zen bere amarekin eta honek ikastetxe bat sortu zuen. Ovinek Sevillako Maistren Eskola Normalean ikasi zuen, non ikasgai guztietan ohorezko matrikula lortu zuen, eta 1919an Irakasle Eskola Nazionalean jarraitu zuen. Ikasketa horiek ere ohorezko matrikularekin amaitu zituen.[1][3]

Zientzia Kimikoetan matrikulatu zen Sevillako Unibertsitatean 1913an, beste bi emakumerekin batera, 152 gizon matrikulatu ziren urtean.[4] Hurrengo urtean, lizentziatura horretan jarraituko zuen emakume bakarra izan zen. 1917an ikasketak amaitu ondoren, Madrilera joateko asmoa izan zuen Katedra lortzeko, baina ama hil zitzaion eta asmo hori bertan behera geratu zen. Carmonan jarraitu zuen lanean, lehenik irakasle partikular gisa eta ondoren Centro del Arquillo de San Felipe delakoan. Irakasle gisa egindako ibilbidean, Sevillako Murillo Institutuko zuzendari izatera iritsi zen 1941 eta 1945 bitartean.[1][2][5]

Ikasleetako bat Manuel Losada Villasante izan zen, 1995ean Asturiasko Printzea Ikerketa eta Teknika saria jaso zuen zientzialari ezaguna. 2001ean hari buruz idatzi zuen omenaldi-artikulu batean, honako hau zioen: "Nik bakarrik esan dezaket, ikasteko balio ote nuen zalantzan jarri ondoren, zientziak hain erakargarri eta ulergarri egin zizkidala, non ez bainuen inoiz beraietan aurkituko ez antipatiarik ez oztoporik nire karreran zehar".[1]

Ovín Carmonako Udaleko lehen emakume zinegotzia izan zen 1927 eta 1929 bitartean, eta Udal Instrukzio Publikoaren Batzordeko kide izan zen.[2][6] Hezkuntzari buruzko prentsa-artikuluak idatzi zituen La Voz de Carmona-n (1926-1929).[5]

Ovín 1972ko maiatzaren 10ean hil zen. Bere ikasle ohi batek zaindu zuen azken urteetan.[1]

Sariak eta aintzatespenak

aldatu
  • 1954an, Hezkuntza Nazionaleko Ministerioak Alfontso X.a Jakitunaren Gurutzea eman zion.[1]
  • Carmona hiriko lehen emakume-elkarteak bere izena hartu zuen, eta haren helburua "emakumeentzako bizi-kalitatea hobetzea izan zen, gure lana eta ahalegina kolektibo horri zuzendutako proiektuak garatzera bideratuz".[1]
  • Carmonako Udaleko Kultura Sailak, José María Requena Udal Liburutegiak eta Isabel Ovín Emakumeen Elkarteak "Isabel Ovín" Ipuin eta Poesia Lehiaketa antolatzen dute urtero.
  • Haren gorpuzkiak Carmonako San Teodomiro hilerriko karmonar ospetsuen panteoian daude 2014tik.[5]

Erreferentziak

aldatu
  1. a b c d e f g (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2021-05-27). «Isabel Ovín, la primera química de España que se ocupó de educar a las niñas de Carmona» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2024-05-31).
  2. a b c «Isabel Ovín,primera mujer licenciada en CienciasQuímicas en España». .
  3. (Gaztelaniaz) «Un paseo por 500 años de grandeza» elcorreoweb.es (Noiz kontsultatua: 2024-05-31).
  4. «Mujeres andaluzas. Biografía. Mujer historia feminismo Andalucía» historiamujeres.es (Noiz kontsultatua: 2024-05-31).
  5. a b c (Gaztelaniaz) «Los restos de Isabel Ovín descasarán en el panteón de carmonenses ilustres» Diario ABC 2014-10-09 (Noiz kontsultatua: 2024-05-31).
  6. «ABC SEVILLA 26-05-1979 página 35 - Archivo ABC» abc 2019-08-11 (Noiz kontsultatua: 2024-05-31).