Haur-kotxe
Haur-kotxea haur jaioberriak garraiatzeko erabiltzen den ibilgailua da, normalean haurra bultza egiten duen pertsonaren aurrean etzanda edukiz. Sehaska txiki baten forma du, eta lau gurpileko txasis baten gainean finkatuta dago; gaur egun, hiru gurpilekoak ere badaude. Kapota bat du haurra eguzkitik babesteko eta beste osagarri batzuk ere baditu, hala nola poltsa, azpiko sareta edo plastikozko zorroa euritik babesteko.
Lehenengo haur-kotxea 1733an eraiki zuen William Kent garaiko arkitekto ospetsuak Devonshireko dukearen semeentzat. Haur-kotxe hori poney edo ahuntz batek tiratzeko sortu zen. Haur-kotxeak ospetsu egin ziren Erresuma Batuan 1840tik aurrera. Dokumentatuta dago, baita ere, Viktoria erreginak “Hitchins Baby Storeko” hiru haur-kotxe erosi zituela. 1889an diseinatu zen lehen haur-kotxea, gaur egungo sistema polibalenteen aurrekoa. Haurra bultzatzen ari zen pertsonari edo aurrealderantz begira jar zezakeen sehaska handi bat zeukan. Hala ere, 1920tik aurrera erdi-mailako klaseko familientzako haur-kotxeak egin ziren. Garai horretan segurtasuna ere hobetu zen: esekidura gehitu zen, balaztak, gurpil handiagoak eta egonkorragoak eta txasis astunagoa. 70eko hamarkadan, ordea, bertsio oinarrizkoago baterantz itzuli zen joera, ez erabat esekita eta atal desmuntagarriarekin. Orain haur-kotxeak oso gutxitan erabiltzen dira, eta handiak eta garestiak dira balio anitzeko sistemekin alderatuta (ikus behean). Erresuma Batuko markarik ezagun eta iraunkorrenetako bat Silver Cross da, 1877an Leedsetik gertu dagoen Guiseleyn lehen ekoitzi zena, nahiz eta fabrika hau orain itxi den.
Erabilera anitzeko sistemak aldatu
Erabilera anitzeko sistemak txasis bat, eta, haurraren adinaren arabera, txasisean ahokatzen diren eserleku bat eta haurtxoen sehaska desmuntagarri bat ditu. Horrela, paseatzeko ibilgailua txandaka daiteke, lehenengo 6-9 hilabeteetan haur-kotxe bat erabiliz, eta gero, haurra bere kabuz eseri daitekenean, aulki bat. Erabilera anitzeko sistemen beste abantaila bat da txasisa toleztu egin daitekeela, eta, beraz, ohiko haur-kotxe bat baino txikiagoa izaten da normalean, eta auto baten maletategian gordetzeko eta garraiatzeko errazagoa.
Are arinagoak dira "buggy" deiturikoak, Owen Maclaren britainiarrak 1965ean asmatuak. Buggy klasikoa eguzkitako bezala tolesten da, arina da eta leku gutxi hartzen du, eta horrek bidaiarako egokia egiten du. Gaur egun, tolesteko modu eraginkor ezberdinak daude, baina Maclaren-en ideia oraindik ere nagusi da. Buggiek moteltze gutxi edo batere ez dute, arinagoak dira, txikiagoak tolestean eta, oro har, 15 kiloko pisua izan arte beren kabuz eser daitezkeen haurtxoentzat egokiak. Gaur egun, alde batetik, buggie kapotadunak daude, eta aulkia erabat etzangarria dutenak ere, 6 eta 10 kilo bitarteko pisuarekin, eta, bestetik, 2-5 kiloko buggie oso arinak, kapotarik gabe eta etzanda egon ezin daitekeen aulki batekin. Azken horiek egokiagoak dira 2-4 urteko haurrentzat, eta ibilaldi laburrak egiteko hirian. Buggy bat, modeloa edozein dela ere, moteltze faltagatik eta erosotasun handiengatik, haurtxoarentzat eta hura bultzatzen duen pertsonarentzat egokiena da hirirako, bide eta kale lauetarako. 2000ko hamarkadatik ezagunak egin ziren hiru gurpileko haur-kotxeak korrika ibiltzeko.
3 1ean sistema aldatu
3 1ean sistemei esker, eserleku bat eta sehaska desmuntagarri bat ez ezik, txasisean ahokatzen da haurraren aulkia automobilarentzat. Horri esker, erosketa azkarrak egin daitezke haurra automobil-aulkitik (0 Taldea) haur-kotxera eraman gabe, ez esnatzeko. Gainera, haur bat duen automobil-aulki baten pisua ez da gutxietsi behar; haurra bere automobil-aulkian eramateko aukera haur-kotxearen txasisean, aparkalekuaren eta pisuaren/etxearen/biltegiaren artean, guraso askorentzat ongi etorria da. Hala ere, paseatzeko autoko aulkitxoa ez erabiltzea gomendatzen da, erdi eserita egotea ez baita ona umearen bizkarra garatzeko.
Haur-kotxe bikoitza aldatu
Haurra jaiotzen denetik 15kg-ra arte erabil dezakezun paseorako aulki bikoitza aldi berean jaiotako haurrentzat edo adin hurbiletako anai-arrebentzat erabiltzen da. Haur-kotxe bikoitzek posizio desberdinak dituzte haurtxoarentzat, etzanda, erdi etzanda, eta agondua. Aulkien posizioak bata bestearen atzean egon daitezke, biak batera, bata bestea baino gorago.
Datuak: Q507141
Multimedia: Baby carriages / Q507141
