Donella Meadows

Donella Meadows
	;
Bizitza
Jaiotza	Elgin (Illinois), 1941eko martxoaren 13a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Bizilekua	Plainfield (New Hampshire)
Heriotza	Hanover (en) , 2001eko otsailaren 20a (59 urte)
Familia
Ezkontidea(k)	Dennis Meadows
Hezkuntza
Heziketa	Harvard Unibertsitatea ; Carleton College (en) gradu : kimika
Hezkuntza-maila	doktoretza
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	ingurumen zientzialaria, irakaslea, idazlea eta kimikaria
Enplegatzailea(k)	Dartmouth College
Lan nabarmenak	ikusi Hazkundearen mugak;
Jasotako sariak	ikusi MacArthur Fellows Program ;
Kidetza	Erromako Kluba

Donella Hager "Dana" Meadows ^[1] ^[2] (1941eko martxoaren 13a - 2001eko otsailaren 20a) ingurumen zientzialari, hezitzaile eta idazle estatubatuarra izan zen. The Limits to Growth and Thinking in Systems: a Primer liburuen egile nagusi gisa ezaguna da.

Bizitza eta hezkuntza aldatu

Elgin-en (Illinois) jaioa, Meadows zientzian hezi zen, 1963an Carleton College-n kimikan lizentzia eta doktoretza lortu zuen Harvarden, biofisikan, 1968an. Ingalaterratik Sri Lankara bidaia egin zuen eta urtebeteko bidaiaren ostean, Massachusettseko Teknologia Institutuko ikertzaile izan zen Jay Forrester-ek, sistema dinamikaren eta datu magnetikoen printzipioaren asmatzaileak sortutako saileko talde bateko kide izan zen, ordenagailuetarako biltegiratze sistemak-eta ikertzen ibili zen.

Karrera aldatu

Dartmouth College-n irakatsi zuen 29 urtez, 1972an hasita.

Meadows Pew Scholar Conservation and Environment (1991) eta MacArthur Fellow gisa (1994) saritua izan zen. Walter C. Paine Zientzia Hezkuntzako saria jaso zuen 1990ean. Hil osteko John H. Chafee Excellence in Environmental Affairs Award saria jaso zuen 2001ean, Conservation Law Foundation-ek emandakoa.

Meadowsek "The Global Citizen" asteroko zutabea idatzi zuen ^[3] sistemaren ikuspuntutik munduko gertakariei buruzkoa. Zutabe horietako asko, izen bereko liburu gisa bildu eta argitaratu egin ziren. ^[4] Bere lana beste ehunka ikasketa akademikotan, gobernu-politika-ekimenetan eta nazioarteko hitzarmenetan eragin formatzailea dela aitortzen da.

Dana Meadows Ameriketako Estatu Batuetako Erromako Klubaren Elkarteko kidea izan zen, eta bere oroimenez sari bat ezarri zuen, Erromako Klubaren Donella Meadows AEBetako Ekintza Global Iraunkorretan Saria. Saria Meadows-ek bere idatzietan adierazitako iraunkortasun-helburuetarako esparru global batean ekintzak sortu dituen pertsona bikain bati ematen zaio.

Lana aldatu

Hazkundearen mugak aldatu

Sakontzeko, irakurri: «Hazkundearen mugak»

1972an, Meadows Erromako Cluberako " World3" eredu informatiko globala ekoitzi zuen MIT taldean zegoen, The Limits to Growth- liburuaren oinarria izan zen ikerketa. Liburuak populazioaren, ekonomian eta ingurumenean epe luzerako joera globalen azterketaren berri eman zuen.

Liburuak mundu osoko titularrak izan zituen eta Lurraren ahalmenaren mugei buruzko eztabaidari ekin zitzaion gizakiaren hedapen ekonomikoari eusteko —gaur egun ere jarraitzen duen eztabaida—. ^[5] Meadows izan zen liburuaren egile nagusia, eta egileen taldean beste hiru egile nabarmendu ohi dira: bere senarra Dennis Meadows, Jørgen Randers eta William W. Behrens III.

Balaton Taldea aldatu

1982an, Donella eta Dennis Meadowsek nazioarteko "sareen sarea" sortu zuten baliabideen erabilerari, ingurumenaren kontserbazioari, sistemen modelizazioari eta jasangarritasunari buruzko ikertzaile nagusientzat. Sortu zenetik, Hungariako Balaton aintziran elkartu dira kideak udazkenero. Sarearen izen formala Baliabideen Informazio Zentroen Nazioarteko Sarea (INRIC) bazen ere, Balaton Taldea ^[6], bilerak izan zirenaren ondoren.

Sistema Aldaketaren Akademia aldatu

Meadowsek Sustainability Institute delakoa sortu zuen 1996an, sistema globaletan egindako ikerketarekin batera bizimodu jasangarriaren erakustaldi praktikoekin, besteak beste, cohousing (edo ekoherrixka ) eta etxalde ekologiko baten garapena Hartland-en (Vermont) Cobb Hill- en. 2011n, Jasangarritasun Institutua, jatorriz Cobb Hill-en ondoan, Donella Meadows Institute izena hartu eta Norwich-era (Vermont-era) eraman zuten. Jasangarritasun Institututik sortutako erakunde berriak honako hauek dira: Elikadura Iraunkorreko Laborategia, Climate Interactive eta Sustainability Leaders Network. 2016an, Donella Meadows Institutuari bigarren aldiz aldatu zioten izena, eta hortik aurrera the Academy for (Systems) Change gisa funtzionatzen du: https://www.academyforchange.org

Herriaren egoera txostena aldatu

1990ean, Meadows-ek Herriaren Egoera txostena argitaratu zuen, "Nor bizi da 'Global Village'-n?" izenburupean? ^[7] mundua 1.000 biztanleko herrixka batekin alderatzen zuen. Harrezkero, "Mundua 100 pertsonako herrixka balitz", bere lanetik eratorritako baina kopuruak 100 pertsonako herrixka batera murriztuz, beste batzuek ingelesez, gaztelaniaz eta japonieraz argitaratu dute.

Hamabi palanka puntu aldatu

Meadowsek Leverage Points: Places to Intervene in a System argitaratu zuen, bere saiakerarik ezagunenetako bat, 1999an. ^[8] Sistema bateko (edozein motatako) esku-hartze mota eraginkorrenak eta eraginkortasun eskasekoak deskribatu zituen.

Bizitza pertsonala aldatu

Garuneko meningitisak jota hil zen 2001ean, 59 urte zituela. ^[9] Bere senarra Dennis Meadows saiatu da emaztea zenaren lekukoari eusten.

Hautatutako argitalpenak aldatu

Donella H. Meadows, John M. Richardson eta Gerhart Bruckmann, Groping in the Dark: The First Decade of Global Modeling, John Wiley & Sons, 1982, paperbacka, ISBN 0-471-10027-7

Donella H. Meadows, et al. Hazkunderako mugak: Erromako Klubaren Proiekturako Gizadiaren Predikazioari buruzko Txostena, New American Library, 1977, paperbacka, ISBN 0-451-13695-0 ; Universe Books, paperback, 1972, 0–87663–165–0 (eskasia); ISBN Universe Books, azal gogorra, 1972, ISBN 0-87663-222-3 (urria); 1972ko inprimaketaren edizio digitala, Dartmouth College Library-k egina.
Dennis L. Meadows, Donella H. Meadows, Eds. Toward Global Equilibrium: Collected Papers, Pegasus Communications, 1973, azal gogorra ISBN 0-262-13143-9
Donella H. Meadows, John M. Richardson eta Gerhart Bruckmann, Groping in the Dark: The First Decade of Global Modeling, John Wiley & Sons, 1982, paperbacka, ISBN 0-471-10027-7
Donella H. Meadows eta JM Robinson, The Electronic Oracle: Computer Models and Social Decisions, John Wiley & Sons, 1985, azal gogorra, 462 orrialde, ISBN 0-471-90558-5
Michael J. Caduto, Donella H. Meadows-en hitzaurrea, Joan Thomson-ek ilustratua, Pond and Brook: A Guide to Nature in Freshwater Environments, University Press of New England, 1990, paperezko liburuxka, 288 orrialde, ISBN 0-87451-509-2
Donella H. Meadows, Global Citizen, Island Press, 1991, 197 orr. ISBN 1-55963-058-2
Donella H. Meadows et al. Mugetatik haratago : kolapso globala edo etorkizun iraunkorra, Earthscan argitalpenak, 1992, ISBN 1-85383-130-1
Dennis L. Meadows, Donella H. Meadows eta Jorgen Randers, Beyond the Limits: Confronting Global Collapse, Envisioning a Sustainable Future, Chelsea Green Publishing, 1993, zorroa, 320 orrialde, ISBN 0-930031-62-8
Sandi Brockway-k zuzendua, Marilyn Ferguson-en hitzaurrea, Denis Hayes-en sarrera, Donella H. Meadows-en hitzaurrea, Macrocosm USA: Possibilities for a New Progressive Era. . . , Macrocosm, 1993, zorroa, 464 orrialde, ISBN 0-9632315-5-3
Donella H. Meadows, Jorgen Randers eta Dennis L. Meadows Hazkundearen mugak-The 30 year Update, 2004, azal gogorra ISBN 1-931498-51-2
Donella H. Meadows (2008) Thinking in Systems: A Primer, Chelsea Green Publishing ISBN 978-1-60358-055-7 .

Erreferentziak aldatu

↑ Diana Wright (Editor) in: Meadows, Donella H. 2008, Thinking in Systems: A Primer, Chelsea Green Publishing, Vermont, pages XI and 211 ISBN 978-1-60358-055-7.
↑ Donella Hager Meadows - Carleton College. .
↑ Meadows, Donella H. 2008, Thinking in Systems: A Primer, Chelsea Green Publishing, Vermont, p. 213 (About the Author), ISBN 978-1-60358-055-7 ISBN 978-1-60358-055-7.
↑ The Global Citizen Donella H. Meadows, 1991; 300 pp. Island Press
↑ "To Grow or not to Grow", Newsweek, March 13, 1972, pages 102-103
↑ Balaton Group History. 2010-02-05.
↑ Meadows, Donnella. (1990, May 31). "Who lives in the 'Global Village'?" The Global Citizen
↑ Meadows, Donella. (1999). «Leverage Points: Places to Intervene in a System» The Sustainability Institute.
↑ Donella Meadows – A Tribute. Leon Kolankiewicz. July 1st, 2001. http://donellameadows.org/donella-meadows-a-tribute/

Bibliografia aldatu

(Ingelesez)(Gaztelaniaz)Ikeda Kayoko, C. Douglas Lummis, Si El Mundo Fuera Una Aldea De 100 Personas/if The World Were A Village Of 100 People, Paperback, 64 pages, ISBN 84-7669-625-6 . Japonierazko/ingelesezko bertsioa: ISBN 4-8387-1361-4

Ikus, gainera aldatu

Hazkundearen mugak.

Kanpo estekak aldatu

Datuak: Q271226

[1] Diana Wright (Editor) in: Meadows, Donella H. 2008, Thinking in Systems: A Primer, Chelsea Green Publishing, Vermont, pages XI and 211 ISBN 978-1-60358-055-7.

[2] Donella Hager Meadows - Carleton College. .

[meadows2008-3] Meadows, Donella H. 2008, Thinking in Systems: A Primer, Chelsea Green Publishing, Vermont, p. 213 (About the Author), ISBN 978-1-60358-055-7 ISBN 978-1-60358-055-7.

[4] The Global Citizen Donella H. Meadows, 1991; 300 pp. Island Press

[5] "To Grow or not to Grow", Newsweek, March 13, 1972, pages 102-103

[6] Balaton Group History. 2010-02-05.

[7] Meadows, Donnella. (1990, May 31). "Who lives in the 'Global Village'?" The Global Citizen

[8] Meadows, Donella. (1999). «Leverage Points: Places to Intervene in a System» The Sustainability Institute.

[9] Donella Meadows – A Tribute. Leon Kolankiewicz. July 1st, 2001. http://donellameadows.org/donella-meadows-a-tribute/

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]