Bibliopegia antropodermiko

Bibliopegia antropodermikoa liburuak giza larruz koadernatzeko teknika da. Gaur egun oso praktika ezohikoa bada ere, XVII. mendean iritsi zen gailurrera. Dena dela, gordetzen direnak oso gutxi dira: 2022ko apirilean, The Anthropodermic Book Projectek 50 liburutatik 31 aztertu zituen erakunde publikoetan lotura antropodermikoak zituztela, eta horietatik 18 gizakiak zirela baieztatu zen eta 13 animalia-larruak zirela frogatu zen.[1]

Wellcome Liburutegian emakumezko birjintasunari buruzko XVII. mendeko liburua; Ludovic Bouland doktoreak giza larruazalean 1865 inguruan egindako liburua.

Etimologia aldatu

'Bibliopegia' (/ˌbɪbliˈɒpɪdʒi/) 'koadernaketa'ren sinonimo arraroa da. Antzinako grezierazko βιβλίον (biblioa, "liburua") eta πηγία (pegia, pegnynai-tik, "lotu") konbinatzen ditu.[2] Oxford English Dictionaryko erreferentziarik zaharrena 1876koa da; Merriam-Webster-ek lehen erabileraren data c. 1859 eta OEDk 1824ko 'bibliopegista'ren adibide bat erregistratzen du liburu-kuadernatzaile baterako.[3]

'Antropodermiko' hitza, bestetik, (/θnθroʊpəˈdɜːrmɪk /), antzinako greziera θρωνθρωπος (anthropos, "gizakia" edo "gizakia") eta azala (derma, "azala") konbinatzen ditu.

Historia aldatu

Teknika horrekin koadernatutako liburu ugari iritsi dira guregana; besteak beste, disekzionatutako gorpuaren larruarekin forratutako anatomiari buruzko tratatu batzuk, testamentu-egilearen larruarekin forratutako testamentuak eta kondenatuaren larruarekin forratutako prozesu judizialen kopiak, hala nola William Corderena (Red Barneko hiltzailea). Liburu horietako gehienak liburutegi, museo eta bilduma pribatuetan gordetzen dira.

Erreferentziak aldatu

Kanpo estekak aldatu