Iruñeko gudua: berrikuspenen arteko aldeak

[[Henrike II.a Nafarroakoa|Henrike II.ak]] [[Frantzisko I.a Frantziakoa|Frantzisko I.aren]] laguntza lortu zuen [[Nafarroako Erresuma]] berreskuratzeko [[Gaztelako Erresuma]]ren itxuarzkoitxurazko ahulezia aprobetxatuz. Tamalez, [[Nafarroa]]ko errekonkista hasi zenerako bukatuta zegoen [[Gaztelako komuneroen gerra]]. [[1521]]eko [[maiatz]]ean [[Nafarroa]]k altxamendu orokorra izan zuen, tartean [[Iruñea]] bezalako [[beaumondar]]ren hirietan. Barneko altxamendua babesteko [[Andre Foixekoa]]k zuzendutako 12.000 oinezko (gehienak [[Gaskonia|gaskoiak]] eta [[artilleria]] astuna zuen armadak [[maiatzaren 15]]ean [[Donibane Garazi]] konkistatu zuen. Agudo [[Orreaga]] eta [[Auritz]] ere konkistatu zituen.

[[Iruñe]]ko biztanleak altxatu ziren eta [[Naiara]]ko dukea eta [[Nafarroa]]ko erregeordea zen [[Antonio Manrique de Lara]] [[maiatzaren 17]]an [[Iruñe]]tik [[Alfaro]]ra ihes egin zuen el 17, baina bidea lapurreta egin zioten. [[Iruñea]]n zeuden [[Gaztelako Erresuma]]ko soldadu gutxi gazteluratu ziren. Soldadu hauen artean [[oinaztar]]ren kapitaina zen [[Inazio Loiolakoa]] zegoen, sei ordu zirauen gotorlekua menderatzeko bonbardaketan anketanhanketan zauritua izan zena. Erasotzaileen artean, berriz, [[Frantzisko Xabierkoa]]ren anaiak ziren Miel eta Joanes zeuden, gudua eta gero hiria babestuko zutenak.

[[Espainia|Espainiako Inperioa]]k laster 30.000 laguneko armada sortu zuen, horietako asko bere zigorra askatzeko asmotan zebiltzatenzenbiltzaten komuneroak. [[Andre Foixekoa]] jeneralak bere kokagunea sendotu baino [[Logroño]] hartzea saiatu zuenez, [[Nafarroa|nafar]]-[[Gaskonia|gaskoiek]] [[Noaingo gudua]] galdu zuten eta, beraz, [[Nafarroa]]ko independentzia.