Bertute: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
t bertuteari buruzko ikuspuntuen informazioa |
||
1. lerroa:
{{beste erabilpenak|ezaugarri [[moral]]ari|jarduera batean pertsona batek duen aparteko trebezia|Bikaintasun}}'''Bertutea''' [[banako|gizabanako]] batek duen [[pertsonalitate]] ezaugarri on eta bikaina da, garaiko eta tokiko [[moral]]aren arabera modu positiboan baloratzen dena eta [[bizio]] edo grina txarren aurkakoa.
Justizia esparru politikoko '''bertute''' bat da eta justiziari buruzko teorien artean, hauek nabarmentzen dira:
* <big>Platon</big>: Justizia, filosofo greziarraren aburuz, '''gizarte-harmonia''' da. Errepublika obranproposamen hau luzatzen du: hiri idealeko agintariak gizabanako justuenak eta jakitunenak bihur daitezela edo, bestela, komunitateko gizabanako justuenak eta jakitunenak hirietako agintari bihur daitezela.
* <big>Aristoteles</big>: Justizia '''berdintasun proportzionala''' da, bakoitzari berea ematea, hau da. herritar bakoitzari dagokiona, gizarteari egin dion ekarpenaren, dituen beharren eta '''meritu''' pertsonalen araberakoa da.
* <big>Tomas Akinokoa:</big> Lege naturalak dio herritarrek berezko eskubideak izan bear dituztela, Jainkoak ematen dizkienak. Eskubide horietan oinarritutako zenbait eduki sartu ziren '''Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsalean''' <ref>{{Erreferentzia|izenburua=Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsala|hizkuntza=eu|data=2022-01-31|url=https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Giza_Eskubideen_Aldarrikapen_Unibertsala&oldid=8836428|sartze-data=2022-04-28|encyclopedia=Wikipedia, entziklopedia askea.}}</ref>(1948).
* <big>Utilitaristak</big>: Hauen ustez baliagarritasunaren batura maximizatzea lortu behar da, zoriontasun-esanahiarekin, erakunde publikoak modu bidezkoan osatzeko. Teoria horren arabera, bidezkoa da '''aldi berean ahalik eta pertsona gehienentzat onuragarria''' den hori.
* <big>Rawls</big>: Justizia '''ekitatea''' dela dio; hau da, '''askatasuna berdin banatzearen''' printzipioa, aukeren banaketa ekitatiboaren printzipioa eta diferentziaren printzipioa. Rawisek honela definitzen ditu printzipio horiek: '''-''Askatasuna berdintasunez banatzearen printzipioa'''''. «Pertsona guztiek dute eskubide bera oinarrizko askatasunek ahalik eta hedadura handien hartzen duten sistema baten kIde izateko, eta sistema hori denentzako askatasun-sistema berdintsuarekin bateragarria izateko.» '''-''Aukerak zuzentasunez banatzearen printzipioa''.''' «Desberdintasun ekonomiko eta sozialak honako bi baldintza hauek betetzeko moduan eratu behar dira: Okerren daudenei abantaila gehiago ematea, aurrezte justuaren printzipioaren arabera; denentzat zabalik dauden kargu eta postuei lotuta egongo dira, aukera-berdintasun bidezkoaren baldintzapean».
== Kanpo estekak ==
| |||