Konposatu aromatiko: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
 
1. lerroa:
'''Konposatu aromatiko''' esaten zaie [[Aromatikotasun|aromatikotasunarenaromatikotasun]]aren propietate kimikoa duten [[Konposatukonposatu organiko|konposatu organikoe]]e<nowiki/>i. Konposatu ziklikoak dira, [[Hückelen arau|Hückel-en araua]] betetzen dutenak<ref>{{Erreferentzia|izenburua=ZT Hiztegi Berria|url=https://zthiztegia.elhuyar.eus/terminoa/eu/konposatu%20aromatiko|aldizkaria=zthiztegia.elhuyar.eus|sartze-data=2021-02-22}}</ref>.
 
Konposatu aromatikoen artean [[Bentzeno|bentzenoabentzeno]]a da ezagunena, eraztun bakarreko egitura duena, baina horien artean badira [[Naftaleno|naftalenoarennaftaleno]]aren moduko [[Hidrokarburo aromatiko polizikliko|hidrokarburo poliziklikoak]] edo [[Pirrol|pirrolapirrol]]a eta [[Furano|furanoafurano]]a bezalako [[Konposatu heterozikliko|heterozikloak]].
 
== Ezaugarriak ==
Konposatu aromatikoetan, ziklo osoan gertatzen den deslokalizazioa edo erresonantzia azaltzen da. Zikloaren [[atomo]] guztien artean [[Elektroi|elektroiakelektroi]]ak partekatzen direlako gertatzen da hori. Atomo horiek [[Lotura kimiko|lotura]] sinpleak eta lotura bikoitzak txandakatuz daude elkartuta, eta, errealitatean, lotura guztiak berdinak dira; beraz, lotura bakoitza lotura sinplearen eta bikoitzaren arteko hibridoa da.
 
Esan bezala, konposatu aromatikoek aromatikotusna dute eta horrek hau adierazi nahi du:
 
# ''π'' lotura konjugatuak dituzten egitura ziklikoak direla.
# Egitura laua, hots, atomo guztiak plano berean kokatuta dituztela.
# Deslokalizatutako ''π'' elektroi-kopuruak '''4''n''+2''' formula bete behar duela, non ''n'' zenbaki osoa den. Azken horri ''Hückel-en arau'' deritzo<ref>{{erreferentzia|izena=Sonia|abizena=Anakabe, Eneritz & Arrasate,|urtea=2012|izenburua=Kimika organikoa|argitaletxea=EHU|orrialdea=51|ISBN=978-84-9860-672-0|hizkuntza=eu}}</ref>.
 
29. lerroa:
 
== Ikus, gainera ==
* [[Hidrokarburo aromatiko]]
* [[Hidrokarburo aromatiko polizikliko]]
 
== Kanpo estekak ==