Txikipedia:Britainiar Inperioa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
12. lerroa:
{{Txp|Ekialde Hurbila|Ekialde Hurbilean}}, {{Txp|Egipto|Egiptok}} eta {{Txp|Arabiar penintsula|Arabiar penintsulak}} osatzen zuten inperioa, eta geroago, gaur egun {{Txp|Israel}} eta {{Txp|Jordania}} izenez ezagutzen ditugunek ere. Asiako beste lurralde batzuei dagokienez, britainiarrek nagusiki honako lurralde hauetan gobernatu zuten: herrialdeei dagokienez, {{Txp|India}}, {{Txp|Pakistan}}, {{Txp|Sri Lanka}} eta {{Txp|Myanmar}}; hiriak ere gobernatu zituzten, {{Txp|Hong Kong}}, {{Txp|Singapur}} eta {{Txp|Malaysia}}, esaterako.
 
{{Txp|Ozeania|Ozeaniar}} koloniak {{Txp|Australia}}, {{Txp|ZelandaZeelanda Berria}} eta {{Txp|Fiji}} izan ziren.
 
{{Txp|Afrika|Afrikan}}: {{Txp|Hegoafrika}}, {{Txp|Ghana}}, {{Txp|Nigeria}}, {{Txp|Sudan}}, {{Txp|Uganda}}, {{Txp|Kenya}} eta {{Txp|Tanzania}}.
37. lerroa:
XX. mendea hasi zenetik egon ziren Britainiar inperioko herriak askatasun eske eta Londresen kontrola arintzearen eske. {{Txp|Lehen Mundu Gerra|Lehen Mundu Gerran}}, Britainia Handiak borroka, bereziki, Europan egin zuen. Horretarako, bere kolonietako soldaduak eta bestelako babesa behar izan zituen. Gerraren ostean, kolonia haietako biztanleek askatasuna eskatu zuten, gerran emandako babesaren truke.
 
Hasieran, Britainia Handiak askatasun batzuk onartu zituen kolonia batzuetan, orokorrean azal zuriko pertsonak bizi zirenetan: Kanada, Australia, ZelandaZeelanda Berria eta Hegoafrikan. 1930 inguruan, lurralde horiek burujabe bihurtu ziren, gutxi gorabehera; dena den, Britainia Handiko erregeak jarraitzen zuen estatuburu izaten.
 
{{Txp|Bigarren Mundu Gerra|Bigarren Mundu Gerran}}, Britainia Handiak berriro behar izan zuen bere inperioko lurraldeen laguntza. Gero eta indartsuagoa zen kolonien independentzia-eskaera. India britainiarra izan zen independentzia lortu zuen lehenengo herrialde handia, gero 1947an India eta Pakistan herrialdeetan banatu zena. Pixkanaka, gero eta gehiago ziren Britainia Handiak galdu zituen koloniak, batez ere 1960tik aurrera.