Tuberkulu: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Potato EarlyRose sprouts.jpg|thumb|[[Patata]], hemen [[ernamuindu]]ta, tuberkulu bat da.]] '''Tuberkuluak''' ([[latinLatin|latinez]]ez, ''tuberculum'': poltsa txiki), landare batzuek izaten dituzten [[zurtoin]] puztuak dira. Gehienetan, lurpean egoten da zati hori, eta [[Landare|landareak]] elikagaiak gordetzen ditu bertan.
 
Tuberkuluak sortzen dituzten espezieek, modu begetatiboan hedatzeko ere erabiltzen dituzte tuberkuluak. Tuberkuluek hainbat [[Begi (botanika)|ernamiun]] izaten dituzte eta, bakoitzak landare berri bat sortu dezakenez, tuberkuluak zatitu ohi dira landare gehiago lortzeko.
 
[[Gizaki|Gizakiarentzat]] jangarriak diren tuberkuluak sortzen dituzten espezieak ere badaude. Horregatik, duela milaka urtetik hazten dira, [[Hego Amerika|Hego Amerikan]] batez ere. [[Patata]] (Solanum Tuberosum) munduan gehien kontsumitzen den tuberkulua da eta gizateriaren hamar labore nagusien artean dago. Beste tuberkulu landu batzuk [[Oxalis tuberosa]], [[Dioscorea]], [[Bedaur|Bedaurra (Cyperus esculentus)]] eta [[Ullucus tuberosus]] dira.
 
Badira tuberkuluak dituzten [[Lorezaintza|lorezaintzako]] beste espezie batzuk, hala nola [[Ziklamen]].<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Los Tubérculos: ¿Qué son? ¿Qué tipos hay? ¿Cómo sembrarlos?|hizkuntza=es|url=https://www.sembrar100.com/tuberculos/|aldizkaria=Sembrar100|sartze-data=2021-05-07}}</ref>
 
Badira beste espezie batzuk, hala nola [[Batata|Ipomoea batatak]] (camote, batata edo boniato), tuberkulu baten antza duten hodi-sustraiak sortzen dituztenak, baina sustraien loditze baten ondorioz sortzen direnak.
 
== Nola landatu tuberkuluak<ref>{{Erreferentzia|izena=Germán|abizena=Portillo|izenburua=Tipos de tubérculos y sus características principales|hizkuntza=es|data=2017-10-15|url=https://www.jardineriaon.com/tipos-de-tuberculos.html|aldizkaria=Jardineria On|sartze-data=2021-05-07}}</ref> ==
Lehenik eta behin, egiaztatu behar da lurra erabat garbi, aireztatuta eta hutsunerik gabe dagoela. [[Ereite|Ereiteko]] orduan, sakonera normala zazpi-zortzi zentimetrokoa da.
 
Onena tuberkulu osoak ereitea da, zatitzen bada ere; bi zatitan egin beharko da ebaki garbi batekin. Bi zatiak berdinak izan daitezen saiatu behar da, bai tamainari dagokionez, bai ernamuin kopuruari dagokionez.
 
[[Manioka]] izan ezik, gainerako tuberkuluak nahiko zorrotzak dira ureztatzerako orduan. Ur falta oso kaltegarria da, lehorteak eta klima idorrak labore hauek erasotzen dituzten izurriteak eta gaixotasunak hedatzen laguntzen baitute. Aspertsio bidezko [[Ureztatze|ureztatzea]] da gomendagarriena, lurzoruan ura etengabe eduki behar baita. Ondo drainatutako [[Lurzoru|lurzorua]] ere behar da, geldialdi luzeak saihesteko.
 
== Zurtoin tuberkulu batzuk ==
 
* [[Patata]]
* [[Begonia]]
* [[Ziklamen|Cyclamen]]
 
== Sustrai tuberkulu batzuk ==
 
* [[Batata|Ipomea batata]] ([[batata]])
* [[Manioka|Manihot esculenta]] (Kasava)
11 ⟶ 29 lerroa:
 
== Kanpo estekak ==
<references />
{{autoritate kontrola}}