Wikipedia

Pere Calders i Rossinyol: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
→‎Estiloa: #1Lib1Ref
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-Cite web +erreferentzia)
3. lerroa:
}}
 
'''Pere Calders i Rossinyol''' ([[Bartzelona]], [[1912]]ko [[irailaren 25]]a - ''[[Ibidem|ib.]]'', [[1994]]ko [[uztailaren 21]]a)<ref>{{Cite weberreferentzia|url=http://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0013538.xml|izenburua=Pere Calders i Rosiñol|sartze-data=20171006|egunkaria=L'Enciclopèdia.cat. Barcelona: Grup Enciclopèdia Catalana|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=ca|formatua=}}</ref> kataluniar idazle, kazetari eta marrazkigilea izan zen. Arte Ederretako ikasketak egin zituen.<ref name=":0">{{Cite weberreferentzia|url=http://www.erein.eus/autorea/pere-calders|izenburua=Pere Calders soslaia Erein|sartze-data=2017/11/16|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref> Batez ere bere ipuinek eman zioten ospea. 1982an Creu de Sant Jordi <ref>{{Cite weberreferentzia|url=http://portaldogc.gencat.cat/utilsEADOP/PDF/187/2442.pdf|izenburua=|sartze-data=20140403|egunkaria=Diari Oficial de la Generalitat de Catalunya|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=ca|formatua=}}</ref>eta 1986 Premi d'Honor de les Lletres Catalanes<ref>{{Cite weberreferentzia|url=https://www.escriptors.cat/autors/caldersp/pagina.php?id_sec=492|izenburua=Scriptors Cat - Premis|sartze-data=20171006|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=ca|formatua=}}</ref> izeneko sariak irabazi zituen.
 
Calders-ek eleberri eta kazetaritza artikulu batzuk ere idatzi zituen Kataluniako argitalpen garrantzitsuenetan<ref>{{Cite weberreferentzia|url=http://ddd.uab.cat/pub/expbib/2012/caldersitemps/|izenburua=EXPOSICIÓ BIBLIOGRÀFICA - Pere Calders UAB|sartze-data=20171006|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=ca|formatua=}}</ref>. Bere idazkiak ironiko eta batzuetan fantasiazkoak ziren<ref>{{Cite weberreferentzia|url=http://www.raco.cat/index.php/Aiguadolc/article/view/78109/102036|izenburua=Pere Calders, tocant de peus al cel|sartze-data=20171006|egunkaria=L'aiguadolç, núm. 30, 2004|aldizkaria=|abizena=Piquer Vidal|izena=Adolf|egile-lotura=|hizkuntza=ca|formatua=PDF}}</ref>. Era berean, berak eta A. Artís-Generrek<ref>{{Cite weberreferentzia|url=http://lletra.uoc.edu/exili/esp/noms/aartisgener/index.html|izenburua=Literatura catalana del exilio en México: Avel·lí Artís-Gener, Tísner UOC|sartze-data=20171006|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=es|formatua=}}</ref> zuzentzen zuten ''L´esquella de la Torratxa'' aldizkarian argitaratu zituen bere lehenbiziko marrazkilari lanak, 1936an. Urte horretantxe, 24 urte zituenela, plazaratu zuen lehen ipuin-liburua, ''Lehenbiziko arlekina'' izenekoa.
 
Gerra Zibilaren garaian hainbat aldizkari eta egunkaritan ''Treball'', ''Diari de Barcelona­'' argitaratu zituen bere marrazki eta idazlanak.
14. lerroa:
 
== Estiloa ==
Pere Calders ezaguna da batez ere, bere narrazio laburrengatik, kritikak eta ikusleek arreta gehiago jarri baitiote eleberriei baino. Caldersen ipuinak umoristikoak, ironikoak, fantasiazkoak eta zentzugabeak dira, eta batzuk errealismo magikoaren barruan kokatu dituzte.<ref>{{Cite weberreferentzia|url=https://www.raco.cat/index.php/Aiguadolc/article/view/78109/102036|izenburua=Pere Calders, tocant de peus al ce|sartze-data=202oko urtarrilaen 24|egunkaria=|aldizkaria=L'aiguadolç, núm. 30, 2004|abizena=Piquer Vidal|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=Noia 64 mimetypes pdf.pngPDF}}</ref>
 
Bere ipuin askotan, eta batez ere lehen narrazioetan, Caldersek bitxikeriarekiko zaletasuna erakusten du. Ipuin horietan, gertaera sinesgaitzak eta fantastikoak gertatzen dira, narrazioaren protagonistarekin elkarreraginean, eta, askotan, historiaren katalizatzaile gisa jokatzen dute.<ref>{{Cite book|izena=Amanda.|abizena=Bath|urtea=1987|izenburua=Pere Calders: ideari i ficció|argitaletxea=Edicions 62|orrialdea=59|orrialdeak=|ISBN=84-297-2551-2.|hizkuntza=}}</ref>Hala ere, azpimarratzekoa da fantasiazko literaturan ez bezala Caldersen helburua ez dela elementu magiko edo naturaz gaindikoaren gorazarrea.<ref>{{Cite book|izena=Marina|abizena=Pala|urtea=2000|izenburua=Calders : els miralls de la ficció : [catàleg de l'exposició].|argitaletxea=Diputació de Barcelona|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=84-7794-731-7.|hizkuntza=cat}}</ref>Bere fantasiazko narrazioetan ikus daitekeen joera bat da protagonistak, batzuetan gertaera fantastiko horien aurrean kexatzen badira ere, naturaltasun handiz onartzen dituela eta, hala egiten ez dutenak, historiako beste pertsonaia batzuek barregarri uzten dituztela, gertaera horiek naturalenak direla ulertzen baitute.<ref>{{Cite book|izena=Amanda|abizena=Path|urtea=1987|izenburua=Pere Calders: ideari i ficció. Barcelona|argitaletxea=: Edicions 62|orrialdea=67|orrialdeak=|ISBN=84-297-2551-2|hizkuntza=}}</ref> Horren adibide bat ''L'any de la meva gràcia'' ipuinean ikus daiteke. Izan ere, historiako protagonista bat-batean konturatu da zurezko panpinen aurpegitik eskua pasatuz errealismo handiz margotu ditzakeela aurpegiak. Gainera, emandako botere hori onartu ez ezik, bere haserrea ere erakusten du, jasotako boterea oso apala eta ez oso erabilgarria dela uste baitu.<ref>{{Cite book|izena=Pere|abizena=Calders|urtea=1955|izenburua=L'any de la meva gràcia a Cròniques de la veritat ocult|argitaletxea=Editorial Selecta|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=}}</ref> Amanda Bath-en arabera, Caldersen ipuinak Borges, Cortázar edo García Márquezekin parekatu daitezke, errealismo magikoaren generoko talentu berdineko adierazle gisa.<ref>{{Cite book|izena=Amanda|abizena=Bath|urtea=1987|izenburua=Pere Calders: ideari i ficció|argitaletxea=Edicions 62|orrialdea=155|orrialdeak=|ISBN=84-297-2551-2.|hizkuntza=}}</ref>
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Pere_Calders_i_Rossinyol"(e)tik eskuratuta