Eukarioto: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
126. lerroa:
== Nukleoa ==
Nukleoan [[DNA]] [[zelula]]r gehiena gordetzen da (baina ez guztia) eta [[zitoplasma]]tik banatuta dago gaineztadura nuklearra izeneko bi mintzez osatutako egituraren bidez Egitura honi esker gai genetikoa [[zitoplasma]]n burutzen den jarduera metabolikotik eta mugimendu [[zitoplasma]]tikoetatik babestuta dago.
Zelula eukariotikoaren [[DNA]] kopurua oso altua da; giza [[zelula]] tipiko batek esate baterako, [[bakterio]] batek baino 1.000 aldiz [[DNA]] gehiago izaten du. Bestalde informazio genetikoa [[DNA]] [[molekula]] desberdinetan gordetzen da. [[DNA]] [[molekula]] eukariotikoak oso luzeak dira eta beti [[proteina]] espezifikoekin ([[histona]]k izeneko proteinekin hain zuzen) elkartuta daude; elkarte honi kromosoma deitzen diogu: DNA molekula bat gehi proteinak. Nukleoan kromosoma batzuk biltzen dira baina [[zelula]] zatiketan ez dagoenean hauek ez dira egitura trinkoak eta ez dira bereizten; hori dela eta [[kromomosoma]]-multzo hau izendatzeko askotan beste termino bat erabiltzen da: [[kromatina]].
[[Komatina]]z gain nukleoaren barruan beste egitura bat bereizten da: [[nukleoloa]], [[erribosoma]]k ekoizteko zentroa. Jarduera nuklearrari dagokionez esan behar dugu nukleoan [[RNA]] sintesia burutzen dela baina ez proteinen sintesia; beraz, gene-adierazpenaren bi prozesuak, transkribapena eta itzulpena, banatuta daude; prokariotoetan ordea aldi berean gertatzen dira.
=== [[Mitosia]] ===
Ikuspuntu funtzionaletik ere [[zelula]] [[eukariotoa]] oso konplexua da. [[Zelula]] [[eukarioto]]aren funtzioak sakonki aztertuko ditugu ondorengo kapituluetan, hemen bakarrik oinarrizko funtzio bat aipatuko dugu: [[ugalketa]]. Zelula [[eukarioto]]ek prozesu bat asmatu dute gai genetikoa banatzeko: [[mitosia]]. [[Mitosia]]n [[DNA]] [[molekula]]k paketatzen dira egitura trinkoak (kromosoma mitotikoak, bi kromatidez osatuak) sortzeko. Gero, [[zitoeskeletoa]]ri esker, kromosomak bi multzotan banatzen dira bi zelula alaba genetikoki berdinak sortzeko. Mekanismo honen bidez zelula [[eukarioto]]ak ugaltzen dira. Hau [[ugalketa asexuala]] dugu. Hala ere [[eukarioto]]ak beste ugalketa-mota asmatu dute non bi [[zelula]] batzen dira zelula alaba genetikoki desberdinak sortzeko: [[ugalketa sexuala]] [[meiosia]]ren bidez. Fenomeno hau ikuspuntu ebolutibotik oso garrantzitsua izan da izaki eukariotikoen aniztasun harrigarria sortzeko.
== Landare zelulak ==
| |||