Wikipedia

Esplenomegalia: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
Hurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
Orri berria: «= '''Esplenomegalia''' = == '''Sarrera eta fisiologia''' == Esplenomegalia barearen handitzea da. Barea, abdomen<nowiki/>aren ezker hipokondrioan kokatzen...»
 
No edit summary
1. lerroa:
= '''EsplenomegaliaSarrera eta fisiologia''' =
 
== '''Sarrera eta fisiologia''' ==
Esplenomegalia [[Bare (organoa)|barearen]] handitzea da. Barea, [[abdomen]]<nowiki/>aren ezker hipokondrioan kokatzen den [[Organo (biologia)|organoa]] da. Honen funtzioa nagusiki [[linfa]] eta [[Odol|odola]] iragaztea da; [[globulu gorri]]<nowiki/>en, [[Leukozito|globulu zuri]]<nowiki/>en eta [[Plaketa|plaketen]] kopuru egokiak mantentzeko. Gainera, [[Immunitate-sistema|sistema immunearekin]] oso lotuta dagoen organoa da.
 
17 ⟶ 15 lerroa:
* [[Mononukleosi infekzioso|Mononukleosis infekziosoa]] ([[Epstein-Barr birus|Epstein-Barr birusa]], [[Zitomegalobirus|Zitomegalobirusa]]).
* Parasito-infekzioak ([[Malaria|Paludismo]], [[Toxoplasmosi|Toxoplasmosia]]...).
* Bakterio-infekzioak ([[Tuberkulosi|Tuberkulosia]], [[Bruzelosi|Bruzelosia]]...).
* [[Katuaren atzaparkadagatiko gaixotasuna]].
 
=== '''Gaixotasun hepatikoa:''' ===
 
*[[Gutxiegitasun hepatiko|Gutxiegitasun hepatikoa]].
* [[Kolestasi hepatikoa]].
* [[Zirrosi|Zirrosia]].
*[[Fibrosi kistiko|Fibrosi kistikoa]].
* [[Atresia biliarra]].
* [[Wilson gaixotasuna]].
 
=== '''Tumoreak:''' ===
 
* [[Linfoma]].
* [[Hodgkin gaixotasuna]].
* [[Leuzemia]].
* [[Barean metastasia]].
 
=== '''[[Anemia hemolitiko|Anemia hemolitikoa:]]''' ===
 
* [[Hemoglobinopatiak]].
* [[Talasemia]].
*[[Anemia hemolitiko immunitarioa|Anemia hemolitika immunitarioa.]]
* [[Anemia hemolitika G6PD gabezia.]]
* [[Anemia hemolitika idiopatiko autoimmunitarioa]].
 
=== Drogak: ===
 
* Orokorrean hepatotoxikoak diren farmakoak.
 
=== '''Beste kausa batzuk:''' ===
 
* [[Felty sindromea]].
* [[Hantura-gaixotasunak]]. Adibidez: Sakoidosis[[Sarkoidosi|Sarkoidosia]] eta [[Artritis erreumatoide|artritis erreumatoidea]].
* [[Krisi espleniko drepanozitikoa]].
*[[Gaucher gaixotasuna]].
* Enfermedad de Gaucher.
*[[Mastozitosi sistemikoa]].
* Mastocitosis sistémica.
* [[Traumatismo|Traumatismoa]].
* Kistea.
* Kistea (likido ez kantzerosoz betetako zakua).
 
== '''Klinika''' ==
Orokorrean, asintomatikoa dela esan genezakedaiteke. Hala ere, hurrengo sintomak azal daitezke:
 
* [[Neke|Nekea]].
* Pisu galera.
* Infekzio errepikariak.
* [[Odol jarioak]].
* [[Ikterizia]]: (larruazalak kolore horixka hartzea).
* [[Anemia]].
* Zorabioak eta [[Oka|okadak. Betekada sentsazioa, jan gabe baita ere]].
*Betekada sentsazioa.
* Saihetspean mina (ezkerreko hipokondrioan).
 
== '''Diagnostikoa''' ==
Barea ez da ukitzeko erraza (oso argalak diren pertsonetan salbu). Beraz, hainbat froga egin daitezke bere tamaina zehazteko eta egiatandiagnostikoa arazo baten aurrean gauden ala ez erabakitzekozehazteko:
 
* [[Odol frogak]]: [[hemograma]] osoa,. globuluGlobulu gorri, zuri eta plaketa kopurua zenbatekoa den ikusteko pazientearen sistemanzehazteko.
* Ekogarfia[[Ekografia]] edo [[Ordenagailu bidezko Tomografia Axiala]] (gaztelaniazko TAC). Honen bidez bere tamaina zehaztu eta beste organo batzuk desplazatzenbatzuetan ariduen deneragina ikusaztertu daiteke.
* [[Erresonantzia magnetikoa,magnetiko zeinarenbidezko bidezirudigintza|Erresonantzia barean zeharrekomagnetikoa:]] odol fluxuafluxu aztertukoesplenikoa denaztertzeko.
 
== '''Tratamendua''' ==
Barearen hipertrofiaren tratamendua, honenorokorrean, azpianhau daudeneragiten gaitzakduen arintzerakausa tratatzean bideratzenoinarritzen da. BarearenBaina barearen tamainaren handitzeak ondorio larriak ekarekartzen baditzakebaditu edo handitzearen kausaetiologia ezezaguna izatekotan edo trataezina bada, esplektomiatamaina batmurrizteko egintratamendu daitekeezberdinak (bareaburutzen zirugiadira: bidez[[esplenektomia]] kentzea). Bestetan,edota [[Erradiazio|erradiazioa erabil daiteke barearen tamaina murrizteko eta horrela, zirugia saihesten da]].
 
Esplektonmia baten ondoren, ordea, pazienteek infekzio larriak edota hilkorrak pairatzeko arrisku gehiago dute. Hori saihesteko, hurrengokoak egin daitezke:
 
* Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, pneumococcus eta meningococcus-aren aurkako txertoak jartzea, zeintzuek odoleko, hezurreko eta artikulazioen infekzio larrien aurka babesten duten, baita pneumonia eta meningitisaren aurka ere.▼
* Penizilina edo beste antibiotiko batzuk hartzea.▼
* Ez da gomendagarria malaria gaixotasun endemikoa den herrialdetara bidaiatzea
 
* [[Esplenektomia]]: [[kirurgia]] prozedura bat burutzen da barearen tamaina murriztu edo organoa erauzteko. Azken kasu honetan, bizitza aktibo bat eraman daiteke baina infekzio larriak edota hilkorrak pairatzeko arriskua handitzen da. Arrisku hau murrizteko, honako neurriak hartzen dira:
<br />
▲** [[Haemophilus influenzae]], [[Streptococcus pneumoniae]], pneumococcus[[Pneumococcus]] eta meningococcus[[Neisseria meningitidis]]-aren aurkako txertoak jartzeahartzea, zeintzuekprozeduraren odolekoaurretik eta ondoren: odol, hezurrekohezur eta artikulazioenartikulazioetako infekzio larrien aurka babestenbabesa duten,emateko; baita [[pneumonia]] eta [[Meningitis|meningitisaren]] aurka ere.
▲* *[[Penizilina]] edo beste [[antibiotiko]] batzuk hartzea esplenektomia burutu ostean, infekzio arriskua antzematen bada.
** Gaixotasun endemikoak ugariak diren herrialdeetara bidaiatzea saihestea; esaterako, [[Malaria]].
* [[Erradiazio|Erradiazioa]]: barearen tamaina murrizteko erabiltzen den tratamendua da, kirurgia saihestuz.<br />
 
# '''Bibliografia'''
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Esplenomegalia"(e)tik eskuratuta