|
Azkarrago heltzen direnez, normalean arrak iristen dira emeak baino lehenago ugaltze-tokietara, eta jokabide lurraldekoiak erakusten dituzte bertan. Alegia, animalia bakoitzak eremu bat defendatuko du, hots, lurraldea, eta ahaleginak egingo ditu gainerako ar “barrandariak” bertatik kanporatzeko. Lurraldekoitasuna bikotekidea lortzearekin erlazionatuta dago eta, antza, baita harrapakaritzarekin ere; lurraldea, azken batean, ehiza-eremua baita.<ref name=alt3/>
Lurralde baten jabea hurbildu egingo da hegaz edozein barrandarirantz, dela espezie berekoa, dela espezie desberdinekoa, eta aldameneraino alboratuko zaio. Orduan, eta eme espeziekidea baldin bada, berarekin parekatzen saiatuko da. Bestela, bizkarraldeaz kolpatuko du barrandaria, eta biekbiak, jabeakjabea eta barrandariakbarrandaria, elkarrekin borrokatuko dira hegan doazelarik, aurkakoa lurrera bota nahirik. Borrokaldiok iraupen laburrekoak izaten dira, eta barrandaria urruntzea izan ohi da emaitza. Jabea pausaturik dagoeneko kasuetandagoenean, beronenharen erantzun lurraldekoiak kilimusi oldarkor erritualizatuak izaten dira sarritan, hala nola abdomen koloreztatua nabarmen erakustea, bestelako higidura estereotipatuak, etab.<ref name=alt3/>
Lurraldearen tamaina eta mugak aldakorrak dira oso, leku konkretu bakoitzaren baldintzen araberakoak izanik. EdozelanEdonola ere, bertako eguzkiztapena eta landare- urritasuna izaten dira, dirudienez, odonatuek aukeraketarakohautaketarako erabiltzen dituzten faktore nagusiak. Halaber, defendaturiko lurraldearen azalera odonatu-espeziearen tamainaren funtzio zuzena da, halatan non, putzu txiki bat ''[[Anax (odonatu)|Anax]]'' edo ''[[Aeshna]]'' jeneroetakogeneroetako txitxiburduntziburruntzi ar bakar batentzako bizilekua den bitartean, bertako ur-bazterretan dozenaka sorginorratzsorgin-orratz manten baitaitezke.<ref name=alt3/>
Bestalde, azalera hori beste faktorebi birekinfaktorerekin korrelazionatu da. Batetik, odonatuak mugimendua ikus dezakeeneko distantziarekin eta, bestetik, arren dentsitatearekin. Izan ere, dentsitatea emendatu ahala, lurraldeen azalera txikiagotuz doa, harik eta dentsitate jakin batekin lurralde minimoa lortzen den arte (inoiz metro karratu bat baino gutxiago). Dentsitate maximoa edo, bestela esanda, lurralde minimoa, berezitasun espezifikoak dira, baina, espeziea zenbat eta txikiagoa izan, dentsitate maximoa hainbat eta handiagoa izaten da.<ref name=alt3/>
==== Ehiza-jarduna ====
Odonatu helduak taldeharrapakariak dira, eta ehizaki biziez elikatzen dira. Talde bitan bana ditzakegu oro har, “hegalariak” eta “begiztatzaileak”. Lehenengoek hegan ehizarako egiten dute ehizarako, ehizaki bilaeta behin eta berriroberriz zeharkatzen dute lurraldea zeharkatzenehizaki dutelarikbila. Espezie begiztatzaileak, ostera, panoramika zabala duten puntuetan kokatzen dira, [[ihi]] baten puntan esaterako, bertatik lurralde osoa kontrolatuz. Aipatu dugun sailkapen erraza onartuz gero, txitxiburduntziakburruntziak hegalarien taldean sartuko ditugu eta sorginorratzaksorgin-orratzak begiztatzaileenean, salbuespenak salbuespen. Dakigunez, odonatu helduak harrapakariak dira, ehizaki biziez elikatzen direlarik. Espezie begiztatzaileen kasuan, sorginorratzak kokalekutik harrapakina somatutakoan, beronenganantzharenganantz abiatzenabiatuko da, sorgin-orratza; hanka eta barailez eskuratzen du etaeskuraturik, kokalekura itzultzenitzuliko da, eta bertan jatenjango duelarikdu. Espezie hegalarietan, ostera, bai erasoa eta bai ehizakia irenstea, hegan doazelarik burutzen dira. Hala ere, harrapakina tamaina handikoa bada, normalean gertatzen ez dena, txitxiburduntziaburruntzia pausatu egingo da, jakia mamurtzeko.<ref name=alt3/>
Elikatzen ari diren odonatuak ez dira elkarrekiko oldarkorrak izaten, heldutasun sexualean egon arren. Hori dela eta, batzuetan odonatu-aldra edo -multzo zabalak ager daitezke harrapakin ugariko tokietan, esate baterako, [[inurri]] edo [[termita]] hegadunen hodeiak eratzen direnean. Oportunista samarrak direlarik, dietaren muga ia bakarra harrapakinaren tamainaneurria dela esan dezakegu. Ondokoak ikusi dira txitxiburduntzienburruntzien kasuan: dipteroak[[diptero]]ak, eltxoak[[eltxo]]ak eta ur-eltxoak batipat, efemerak[[maiatz-euli]]ak, trikopteroak[[trikoptero]]ak, eta, nekezago, tximeletak[[tximeleta]]k, erleak[[erle]]ak eta beste odonatuak. Anisoptero tropikalak ausartagoak omen, eta bai igel txikiak eta are kolibriak[[kolibri]]ak ere harrapa ditzakete. SorginorratzSorgin-orratz gehienak txikiagoak, begiztatzaileak eta hegaldi astirosoagodunakastitsuagodunak direnez, intsektu finkoez elikatzera ere jo dute, landarezorriez[[landare-zorri]]ez esaterako, zeintzuek landarediaren baitatik erauzten baitituzte.<ref name=alt3/>
Odonatu helduek ikusmenikusmenaren bidez somatzen dituzte harrapakinak, begi konposatuak mugimenduak detektatzeko egokiro doituta daudelarikbaitaude. Izan ere, espezie handiek hogei metrora bereiz ditzakete mugimenduak. Anisopteroek (= txitxiburduntziek) zona binokular txiki bakarra dute beren ikusmen-eremuan, eta ziur aski ez dute ikusmen binokularra erabiltzen hegaz doan harrapakinarekiko distantzia kalkulatzeko, baina zigopteroen, hots, sorginorratzensorgin-orratzen, zona binokularra zabalagoa da, eta horren bitartez harrapakinak hondo konplexu baten kontra bereiz ditzaketelarikditzakete harrapakinak; hostajearen kontra esaterako.<ref name=alt3/>
==== Ugalketa ====
|
