Odonatu: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
101. lerroa:
=== Heldu-aldia ===
==== Lurraldekoitasuna ====
Azkarrago heltzen direnez, normalean arrak iristen dira emeak baino lehenago ugaltze-tokietara, eta jokabide lurraldekoiak erakusten dituzte bertan. Alegia, animalia bakoitzak eremu bat defendatuko du, hots, lurraldea, eta ahaleginak egingo ditu gainerako ar “barrandariak” bertatik kanporatzeko. Lurraldekoitasuna bikotekidea lortzearekin erlazionatuta dago, eta, antza, baibaita harrapakaritzarekin ere; lurraldea, azken batean, ehiza-eremua baita.<ref name=alt3/>
 
Lurralde baten jabea hurbildu egingo da hegaz edozein barrendarirantzbarrandarirantz, dela espezie berekoa, dela espezie desberdinekoa, eta aldameneraino alboratuko zaio. Orduan, eta eme espeziekidea baldin bada, berarekin parekatzen saiatuko da. Bestela, bizkarraldeaz kolpatuko du barrendariabarrandaria, eta biek, jabeak eta barrendariakbarrandariak, elkarrekin borrokatuko dira hegan doazelarik, aurkakoa lurrera bota nahirik. Borrokaldiok iraupen laburrekoak izaten dira, eta barrendariabarrandaria urruntzea izan ohi da emaitza. Jabea pausaturik dagoeneko kasuetan, beronen erantzun lurraldekoiak kilimusi oldarkor erritualizatuak izaten edo erreberentzia ditudira sarritan, hala nola abdomen koloreztatua nabarmen erakustea, bestelako higidura estereotipatuak, etab.<ref name=alt3/>
 
Lurraldearen tamaina eta mugak aldakorrak dira oso, leku konkretu bakoitzaren baldintzen araberakoak izanik. Edozelan ere, bertako eguzkiztapena eta landare-urritasuna izaten dira, dirudienez, odonatuek aukeraketarako erabiltzen dituzten faktore nagusiak. Halaber, defendaturiko lurraldearen azalera odonatu-espeziearen tamainaren funtzio zuzena da, halatan non, putzu txiki bat Anax edo Aeshna jeneroetako txitxiburduntzi ar bakar batentzako bizilekua den bitartean, bertako ur-bazterretan dozenaka sorginorratz manten baitaitezke.<ref name=alt3/>
 
Bestalde, azalera hori beste faktore birekin korrelazionatu da. Batetik, odonatuak mugimendua ikus dezakeeneko distantziarekin eta, bestetik, arren dentsitatearekin. Izan ere, dentsitatea emendatu ahala lurraldeen azalera txikiagotuz doa, harik eta dentsitate jakin batekin lurralde minimoa lortzen den arte (inoiz metro karratu bat baino gutxiago). Dentsitate maximoa edo, bestela esanda, lurralde minimoa, berezitasun espezifikoak dira, baina, espeziea zenbat eta txikiagoa izan, dentsitate maximoa hainbat eta handiagoa izaten da.<ref name=alt3/>
 
==== Ehiza-jarduna ====