Joseph Fourier: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
No edit summary |
||
1. lerroa:
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Jean-Baptiste-Joseph Fourier''' ([[Auxerre]], [[Frantzia]], [[1768]]ko [[martxoaren 21]] - [[Paris]], [[1830]]eko [[maiatzaren 16]])
== Biografia ==
Apaiz beneditarrek hezia, hauek ustez bortxatu egin zuten eta puntuak behar izan zituen. [[Frantziako Iraultza]]n parte hartu zuen eta [[Maximilien Robespierre|Robespierreren]] gainbeherari esker gillotinatik libratu zen. Goi Mailako Eskola Normalean sartu zen, non maisu bezala [[Joseph-Louis Lagrange|Joseph Louis Lagrange]] eta [[Pierre Simon Laplace]] izan zituen. [[Napoleon Bonaparte|Napoleonen]] Egiptoko kanpainan parte hartu zuen [[1798]]an eta konkistatutako lurraldean goi mailako postu diplomatiko bat eduki zuen. Frantziara itzultzean [[1801]]ean, Napoleonen [[Isère]]ko prefektu izendatu zuen.▼
Jostun baten hamargarren semea zen Fourier, eta gaztaroa zailtasunez josia izan zuen. Arazo ekonomiko larriak zituen familiak, eta hori gutxi balitz hamar urte zituelarik umezurtz geratu ziren Fourier eta bere anai-arrebak. Udalak Joseph Pallais Auxerreko organu-jotzailearen tutoretzapean ezarri zuen, eta honek irakatsi omen zion idazten eta irakurtzen.
▲
[[Napoleon Bonaparte|Napoleonen]] Egiptoko kanpainan parte hartu zuen [[1798]]an eta konkistatutako lurraldean goi mailako postu diplomatiko bat eduki zuen. Frantziara itzultzean [[1801]]ean, Napoleonen [[Isère]]ko prefektu izendatu zuen.
Zientzia akademia frantsesean sartu zen 1817an, eta bost urte beranduago matematika eta fisika arloetako idazkari nagusi izendatu zuten. Parisen zendu zen, 1830eko maiatzaren 16an.
== Lanak ==
Grenoblen burutu zituen beroaren zabaltzeari buruzko esperimentuak, tenperaturaren eboluzioa serie trigonometrikoen bidez modelatzea ahalbidetu ziotenak. Lan hauek fenomeno fisikoen modelaketa matematikoa hobetu zuen eta termodinamikaren oinarria osatu zuten. Garatu zuen transformatua bere izena ere darama bere ohorez. Berotegi efektua zientifikoki justifikatzen lehena izan zen.
== * [[Fourierren seriea]]
* [[Fourierren transformatu|Fourierren transformatua]]
{{commonskat}}
| |||