Bizantzio: berrikuspenen arteko aldeak

'''Bizantzio'''<ref>{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0142.pdf|izenburua=142. araua: Antzinateko eskualdeen euskarazko izenak|egilea=[[Euskaltzaindia]]|data=2004/XII/16|lekua=[[Bilbo]]}}</ref> ([[greziera]]z {{lang-el|Βυζάντιον }}) oraingo '''[[Istanbul]]'''en antzinako hiriaren izan da, gero '''[[Konstantinopla]]''' izena hartu zuena.

Kolonia Grekoa antzinatik, [[Konstantino|Konstantino I.a]] enperadoreak 330 urtean birsortu zuen, Konstantinopla izena hartuz. [[Erromatar Inperioa]]ren garaian, eta mendebaldeko inperioaren gainbeheraren ondoren, kultura klasikoaren erdigunea izan zen eta ekialdeko inperioaren edo inperio bizantziarraren hiriburua.

[[Esparta]]ko Pausaniasek berreskuratu zuen K.a. 479an eta K.a. 478. urtean berreraikitzen hasi. Geroago bere kontrola [[Atenas]]koen kontra eztabaidatu zuten. Azkenean Atenaskoek K.a. 409an hartu egin zuten hiria, baina bota egin zituzten K.a. 405an. 390 k.a. berriz Atenaskoen esku bueltatzeko. 336 k.a eta 323 k.a urte bitartean [[mazedonia (argipena)|mazedoniarren]] esku egon zen, [[Alexandro Handia]]ren inperioaren esku. Honen ondoren, hiriak independentzia apur bat lortu zuen, 279 k.a. izan ezik zeltarrekzeltek [[Trazia]] konkistatu zutelako eta Bizantziori zerga batzuk ezarri zizkioten.

194ean, BizanzioBizantzio eztabaida baten erdian aurkitu zen Erromako Luzio Septimio Severo eta Kaio Peszenio Nigeren artean, azkeneko honekin hartu zuen parte. Honen ondorioz Severo hiria setiatu egin zuen, hiru urtez setiatu zuten, Severo asko haserretu zen, azkenean errenditu egin zirenean, dena lapurtu eta harresiak suntsitu zituzten.

Baina 262 urtean berriz sortu zuen Galieno enperadorea hiriarekin sartu gero segituan berriz bersortzekobirsortzeko.