Arabiar azoka: berrikuspenen arteko aldeak

[[Fitxategi:DSC 4412 (4593192470).jpg|thumb|280px|Azoka [[Marrakex]]en, [[Maroko]]<nowiki/>n. ]]

[[Fitxategi:PS-Amman 6501.JPG|thumb|280px|Azoketan herritarrek bizitzeko behar zirendiren gauza guztiak aurkitzen zituzten.]]

'''Arabiar merkatua''' edo '''souq''' ({{lang-ar|سوق ''sūq''}}) herrialde arabiarretan ohikoa den azoka da. Gaztelaniaz "zoco" idazten da eta frantsesez "souk". Salmentatik aparte, herritarrak elkar aurkitzeko espazioak dira. Historikoki lehenengo datuak K.a.VI. mendekoak dira. Arabieraz ''suq'' hitzak orokorra da, hau da, "azoka" orokorrean.

AskotanAzoka hauek askotan kalean egiten dira; bestetan, postu txikiekin eginak, azpiegitura amankomunaamankomun estalia dute. Hauetako azoka batzuk, Euskal Herrian bezala, egun zehatzetan antolatzen dira baina badira beste ospetsu batzuk ia egunero egiten direnak: [[Marrakex]]ekoa, [[Istanbul]]ekoa... Arabieraz ''suq'' hitzak orokorra da, hau da, "azoka" orokorrean.

Tradizionalki inguru horiek ez dira bakarrik sal-erosteko espazioak bakarrik. Berez, gizarte horien gune garrantzitsuak dira azokak non harremanak zaintzen diren. Halaber, berriak zabaltzeko eta elkar ezagutzeko tokiatokiak izan dadira tradizionalki.

Historikoki oso zaharrak dira baina, aztarnategi arkeologikoen ezaren ondorioz, jatorrien inguruan ez dago informazio handirik aztarnategi arkeologikoen ezaren ondorioz. Nolabait, hirien sorrerarekinsorrera eta garapenarekin bat egiten zuten. Dokumentatu diren lehenengoak K. a. 550. urtekoak dira eta [[Ekialde Hurbila]]n aurkitu dira. Hasieran kalean egiten ziren, hirietatik kanpo, [[karabana]]k gelditzen ziren tokietan. Horregatik ere, hasiera bateansarritan azokak [[karabansarai]]etan egiten ziren. Poliki-poliki, azokak hauek hiri desberdinen arteko sareak sortu zituzten. X. mendetik aurrera, hirien handitzearekin batera, azokak hirien erdiguneetan kokatukokatzen joan ziren.

Arabiar azokak inguru desberdinetara egokitzen dira. Horrela, badaude hirikoak eta nekazal ingurukoak. Espazio horietan pertsonek behar zituztendituzten produktu eta lanbide guztiak zeudenaurkitzen dituzte: janaria, [[espezia]]k, arropa, eguneroko produktuak, abereak, artisauak... Azken urteetan txinatarren postuak eta turisteei eskainitakoak zabaldu dira baita ere. Beste aldetik, herritarrei produktu batzuen gehigizkogehiegizko ekoizpenak gertatzen zaizkienean ere hemen saltzen dituzte.

Azoketan salneurriak ez dira finkoak eta prezioen inguruko eztabaidak eta tratuak ohikoak dira. Toki askotan erostearen prozesua benetako erritoa da: saltzaileak tea ateratzenprestatzen du, eroslea eta saltzailea agurtu egiten dira, elkarrizketa labur bat izaten dute...

Arabiar azoketan kaleko postuak egon daitezke, baina baita ere etxeetan kokatutako lokalak, tailerrak eta, batzutan ere, etxeak.<ref>https://www.bodegasmezquita.com/origen-historia-los-zocos/</ref>