Marshall Plana: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Marshall Plan.png|eskuinera|thumb|300px|Marshall Planaren laguntza jaso zuten herrialdeak.]]
'''Marshall Plana''' (ofizialki '''Europa Suspertzeko Programa''') [[Bigarren Mundu Gerra]]ren ondoren [[Ameriketako Estatu Batuak|AEBek]] [[Europa]]ko herrialde [[bigarren Mundu Gerrako Aliatuak|aliatuen]] gainean (baita garaitutako [[Alemania]]n eta [[Italia]]n ere, etsaiak izan baziren ere) garatutako egitasmoa izan zen,. zeinenHaren helburua herrialde horien egoera ekonomikoa suspertzea eta haiengandikhaietatik [[komunismo]]a uxatzea zen. Izena [[George Marshall|George Catlett Marshall]] AEBetako Estatu IdazkariarengandikIdazkariare omenez du datorkioizena. [[William L. Clayton]] eta [[George F. Kennan]] Estatu Saileko ofizialak nabarmendu ziren plana sortzerakoan.
 
[[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobiet Batasunari]] eta honenharen aliatuei ere laguntza bera eskaini zitzeienzitzaien, baldin eta aldaketa politiko zein ekonomiakoakekonomikoak burutzenegiten baziren nahiz eta kanpoko hainbat kontrol onartzen bazuten. Sobiet Batasunak, halere, muzin egin zion proposamenari. [[Viatxeslav Molotov|Vyacheslav Molotovek]] [[Estatubatuar dolar|dolarren]] [[inperialismo]]tzat jo zuen.
 
Plana [[1947]]ko uztailean jarri zen martxan. Lau urtetanurtean, 13.000 miloi dolar eman ziren laguntza ekonomiko eta teknikorako, [[Europako Kooperazio Ekonomikoko Erakundea]]n sartu ziren herrialdeak susper zitezen.
 
Plana amaitu orduko, parte hartu zuten herrialde guztiak, Alemania izan ezik, gerra aurreko [[ekonomia]] mailetara iritsiak ziren. Hurrengo bi hamarkadatanhamarkadetan, Mendebaldeko Europako eskualde andanak ezagutuinoiz gabekoizandako hazkunde ekonomikoa garatu zuten. Halaber, Marshall Plana Europako batasunerako bidean lehenengoetako mugarritzat hartu da, muga zeharkatzeko zenbait zerga ezabatu baitzituzten eta kontinente mailankontinentean ekonomia kontrolpean edukitzeko hainbat erakunde sortu baitziren.
 
Azken urteotan, historialariek planaren azken asmoak nahiz hareneta eraginkortasuna zalantzan jarri dituzte. [[Nazio Batuen Erakundea]]k, zeinek miloika—miloika [[iheslari|errefuxiatuei]] lagundu zienzien—, gerra ondoko suspertzean paper garrantzitsua jokatu zuela ere onartzen da.
 
== Marshallen Planaren hitzaldia ==