Txikipedia:Fotosintesi: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-\[\[(?!File)(?!Fitxategi)(?!Kategoria)Txikipedia:(.*?)\|(.*?)\]\] +{{txp|\1|\2}})
1. lerroa:
{{PAGEBANNER:Blatt-wiki.jpg|ORIGIN=0,0}}
[[Fitxategi:Photosynthesis.gif|thumb|right|290px|Fotosintesiaren eskema, ingelesez.]]
'''Fotosintesia''' [[Txikipedia:{{txp|Landare|landareek]]}} egiten duten prozesu bat da, hazi ahal izateko elikagaia eskuratzeko.<br />
Zer da fotosintesia egitea? Ba materia inorganikoa ([[Txikipedia:{{txp|ura|ura]]}} eta [[Txikipedia:{{txp|karbono dioxidoa|karbono dioxidoa]]}}) materia organiko ([[Txikipedia:{{txp|glukosa|glukosa]]}}) bihurtzea.<br />
 
Hori egiteko, [[Txikipedia:{{txp|Eguzki|Eguzkiaren]]}} argia behar dute landareek. Horregatik, egunez egiten dute fotosintesia.<br />
Landareek hostoetan egiten dute fotosintesia, [[Txikipedia:{{txp|klorofila|klorofila]]}} izeneko substantzia orlegi bati esker. Klorofilak Eguzkiaren [[Txikipedia:{{txp|argi|argia]]}} xurgatzen du, eta, horrela, materia inorganikoa materia organiko bihurtzen du; hau da, landarearentzako elikagai.<br />
 
Fotosintesia egitean, hostoek airean dagoen karbono dioxidoa xurgatzen dute, eta [[Txikipedia:{{txp|oxigenoa|oxigenoa]]}} askatzen. Oxigenoa ezinbestekoa dugu gizakiok, arnasa hartzeko eta bizitzeko.
 
Bi fotosintesi mota daude: <br />
* Oxigenikoa, [[Txikipedia:{{txp|landare|landare]]}} berdeek egiten dutena: [[Txikipedia:{{txp|oxigeno|oxigenoa]]}} askatzen dute. <br />
* Anoxigenikoa, zenbait [[Txikipedia:{{txp|bakterio|bakterio]]}} anaerobiok egiten dutena: ez dute oxigenorik askatzen. <br />
 
Fotosintesiak izugarrizko garrantzia du bizidun guztientzat. Fotosintesirik gabe, bizia ezinezkoa izango litzateke gure [[Txikipedia:{{txp|Planeta|planetan]]}}, bi arrazoiengatik: materia organikoa (guk jaten duguna) sortuko ez litzatekeelako, eta oxigenoa ere (guk arnasten duguna) [[Txikipedia:{{txp|Atmosfera|atmosferan]]}} egongo ez litzatekeelako.
 
[[Kategoria:Txikipedia:Biologia]]