Colette: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
7. lerroa:
Sidonie Landoy "Sido"-ren lau seme-alabetan laugarrena izan zen Gabrielle Collete. Aita, Jules-Joseph Colette kapitaina izan zen, 1859an Meleganoko guduan hanka bat galdu ondoren irakasle jardun zena. Heziketa laikoa jaso zuen eta haurtzaro zoriontsua izan zuen 1930an "''Sido''" eleberrian azaldu zuenez.
=== Ibilbide literarioa ===
Oraindik nerabe zela bera baino 15 urte zaharragoa zen Henry Gauthier Villars (Willy izenaz ere ezaguna) ezagutu zuen, eta 1893an ezkondu ziren [[Châtillon-sur-Loing]]<nowiki/>en. Senarrak eleberri herrikoiak idazten zituen eta ohikoa zuen "beltzak" erabiltzea. Colletten idazlanak ere bere izenean sinatu zituen hainbatetan 1923an Colette bere izenez sinatzen hasi zen arte.<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Colette (1873-1954)|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=fr|url=https://data.bnf.fr/fr/11929807/colette/|aldizkaria=data.bnf.fr|sartze-data=2019-05-16}}</ref>
 
Oraindik nerabe zela bera baino 15 urte zaharragoa zen Henry Gauthier Villars (Willy izenaz ere ezaguna) ezagutu zuen, eta 1893an ezkondu ziren [[Châtillon-sur-Loing]]<nowiki/>en. Senarrak eleberri herrikoiak idazten zituen eta ohikoa zuen "beltzak" erabiltzea. Colletten idazlanak ere bere izenean sinatu zituen hainbatetan 1923an Colette bere izenez sinatzen hasi zen arte.<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Colette (1873-1954)|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=fr|url=https://data.bnf.fr/fr/11929807/colette/|aldizkaria=data.bnf.fr|sartze-data=2019-05-16}}</ref>Senarraren bidez ''[[Claudine]]'' eleberri-saila eman zuen argitara, arrakasta handia izan zuena (1900-1903). Dibortziatu ondoren (1906), eleberriak idazten segitu zuen (''Les Vrilles de la vigne,'' 1908; ''La Retraite Sentimentale,'' 1907; ''La Vagabonde,'' 1910) eta, 1912an, bigarrenez ezkondu ondoren, ''L´envers du music-hall'' (1913) antzerki-lana eman zuen.<ref name=":0" />
 
 
Senarraren bidez ''[[Claudine]]'' eleberri-saila eman zuen argitara, arrakasta handia izan zuena (1900-1903). Dibortziatu ondoren (1906), eleberriak idazten segitu zuen (''Les Vrilles de la vigne,'' 1908; ''La Retraite Sentimentale,'' 1907; ''La Vagabonde,'' 1910) eta, 1912an, bigarrenez ezkondu ondoren, ''L´envers du music-hall'' (1913) antzerki-lana eman zuen.<ref name=":0" />
 
1906ean dibortziatu egin zen eta idazten jarraitu zuen arren [[Music hall]]<nowiki/>ean [[mimo]] bezela [[pantomima]]<nowiki/>k eginaz jardun zuen lanean bizimodua aurrera ateratzeko. Urte hauek eskandallu eta askatasun moral urteak izan ziren. Hainbat harreman homosexual izan zituen, bereziki [[Mathilde de Morny]] (Missy) artistarekin<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Julia Kristeva - Colette : une reine de la bisexualité|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=fr|url=http://www.kristeva.fr/colette-une-reine.html|aldizkaria=www.kristeva.fr|sartze-data=2019-05-16}}</ref>. Bere bisexualitatearen eragina nabarmena da bere lan artistikoetan ere.<ref>{{Erreferentzia|izena=Natalia|abizena=Boyarskaya|izenburua=A la recherche de Claudine ou le libertinage démoniaque|orrialdeak=39–54|hizkuntza=fr|data=2009-12-15|url=http://journals.openedition.org/edl/306|aldizkaria=Études de lettres|alea=4|issn=0014-2026|doi=10.4000/edl.306|sartze-data=2019-05-16}}</ref>
 
1912an [[Henry de Jouvenel]] politikari eta kazetariarekin ezkondu zen eta honen bidez ''Le matin'' egunkarirako artikuluak eta erreporajeak idazten hasi zen. Honekin izan zuen Colettek alaba bakarra, Colette Renée de Jouvenel, [[proventzera]]<nowiki/>z "Bel-Gazou" deitu zuena.
 
 
1912an [[Henry de Jouvenel]] politikari eta kazetariarekin ezkondu zen eta honen bidez ''Le matin'' egunkarirako artikuluak eta erreporajeak idazten hasi zen. Honekin izan zuen Colettek alaba bakarra, Colette Renée de Jouvenel, [[proventzera]]<nowiki/>z "Bel-Gazou" deitu zuena.
 
[[Lehen Mundu Gerra]]ren garaian ere kazetari jardun zen<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Colette était aussi grand reporter|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=fr|data=2014-08-03|url=http://www.lefigaro.fr/livres/2014/08/03/03005-20140803ARTFIG00044-colette-etait-aussi-grand-reporter.php|aldizkaria=FIGARO|sartze-data=2019-05-16}}</ref>, eta bere bizitzako gorabeherak oinarri zituzten eleberriak idatzi zituen hurrengo urteetan, haien artean ''Les Heures longues'' (1917), ''La Maison de Claudine'' (1922), ''eta Sido'' (1930).