Ingeniaritza biomediko: berrikuspenen arteko aldeak

'''Ingeniaritza biomedikoa''' [[ingeniaritza]]ren ezagutzak biologiari eta medikuntzako arazoei aplikatzen dizkieten ingeniaritzaren adarra da. Ingeniari biomedikuakbiomedikoak [[osasun]]aren profesionalak dira, sendagile eta erizainekin eta teknikari medikuekin batera aritzen direnak. Ingeniari biomedikubiomediko batzuk diagnosiaren eta giza arazoen sendabidearen alorretan aritzen dira; beste batzuek ikerlanak zuzentzen dituzte, [[tresna]] medikuak diseinatzen, edota sendagileekin jarduten dira lanean, sendabide teknologikoki aurreratuagoen bila.

== Ingeniaritza biomedikuarenbiomedikoaren alor espezializatuak ==

Hauek dira ingeniaritza biomedikuarenbiomedikoaren alor nagusiak: biotresneria, biomekanika, biomaterialak, sistemen fisiologia, ingeniaritza klinikoa eta errehabilitazio ingeniaritza.

* '''Biotresneria'''. Biotresneriak elektronika eta neurketako printzipioak erabiltzen ditu, eritasunak behatu, [[diagnostiko]]a egin eta sendabidea prestatzeko. Konputagailuak ezinbestekoak dira gaur egun alor honetan. Hala, konputagailuen bitartez behatzen da gaixoen egoera kirurgian edo zainketa intentsiboan. Era berean, konputagailuak erabiltzen dira [[pertsona (argipena)|pertsona]] osasuntsuak ingurumen ez ohikoetan dituen erreakzioak behatzeko, astronautak espazioan adibidez edota urpekariak oso [[ur]] sakonean. Biotresneriako ingeniaritzak tresna asko ikertzen eta osatzen ditu baldintza biologikoak detektatu, diagnosia egin eta aztertzeko. Adibidez, irudi sistema medikuek [[energia]] aplikatzen diote giza gorputzari, hala [[X izpi]]ak edo soinu uhinak, gorputz barneko egituren irudi xeheak lortzeko. [[Ingeniaritza]] biomedikuakbiomedikoak zenbait laser eta beste trena batzuk sortu ditu gaixotasunak eta akatsak sendatzen eta zuzentzen laguntzeko. Laserrek argizko izpi sorta estu, indartsuak sortzen dituzte, eta horri esker [[odol]]ik gabeko kirurgia aplika dakieke odol hodiei, nerbio zuntzei, erretina eta korneei.

* '''Biomekanika'''. Biomekanikak [[mekanika]] (indarrak materiaren gainean dituen ondorioen azterketa) aplikatzen die arazo biologiko edo medikuei, eta indar desberdinek gorputzean dituzten ondorioak baliatzen ditu. Indar horien artean dago hezurdurari [[grabitazio|grabitateak]] eta giharrek eragiten dieten tentsioa. Era berean, [[gorputz (argipena)|gorputzeko]] isuriak aztertzen ditu, eta gai kimikoen garraioa mintzetan eta material sintetikoetan zehar. Biomekanikako ikerketek ekarri dute bihotz artifizialaren garapena eta orobat [[giltzurrun]] eta aldaka artifizialena. Era berean, asko hobetu du [[organo]], gihar eta hezur sistemen funtzioen ezagutza.

* '''Biomaterialak'''. Giza gorputzaren barruan ipini beharreko material egokien garapenarekin eta hautapenarekin daude lotuta biomaterialak. Hautapen hori da hain zuzen ere ingeniari biomedikuenbiomedikoen eginbehar zailenetako bat, eta [[material]]ak osatu edo ordezkatu behar duen ehun biziaren ezaugarri fisiko eta kimikoen ezaguzaezagutza suposatzen du. Erabili beharreko materialak ezin du efektu kaltegarririk izan, erreakzio pozoitsu edo [[minbizi]]a adibidez. Aldi luze baterako ezarririko material gehienen kasuan, material horrek ezin du kimikoki aktiboa izan, bizitzako estuasun etengabeak pairatzeko gai izan behar du, eta ezin du kaltegarria izan [[ehun]] eta [[odol]]arentzat. Hori guztia dela-eta, zeramika batzuk, [[metal]] aleazioak eta plastikoak erabiltzen dira gehienbat.

* '''Sistemen fisiologia'''. Sistemen fisiologiak ingeniaritzako metodoak, teknikak eta tresnak erabiltzen ditu gorputzaren funtzioak [[organismo]] bizietan hobeto eta modu osoagoan ezagutzeko. Esperimentuen bidez, sistemen fisiologoek gertaera fisiologiko oinarrizkoak behatzen eta neurtzen dituzte, esate baterako [[metabolismo]]a (zelula bizien prozesu kimikoa) eta gorputz-adarren mugimenduen kontrola. Ondoren datuak aztertzen dituzte, sarritan gertaeren eremu fisiko edo matematikoak osatuz. Analisi horietan oinarriturik, ingeniari biomedikuek tresnak eta [[metodo]]ak osatzen dituzte arazo medikuak ulertu eta bideratzeko.

* '''Ingeniaritza klinikoa'''. Ingeniaritza klinikoak ospitaletako zainketari aplikatzen dio [[teknologia]]. Ingeniari horiek osatu eta mantendu behar dituzte hornigai medikuen [[datu (argipena)|datu]] baseak, eta tresna sofistikatuen erosketaz eta erabileraz arduratzen dira. Sarritan sendagileekin, erizainekin… lan egiten dute tresnak behar berezietara egokitzeko. Eginbehar horietan, tresnak konputagailu sistemekin koordinatu behar dituzte tresnen kontrolerako eta datuen analisirako. Hala, ingeniari klinikoek [[odol]] laginen analizatzaile automatizatu bat osa dezakete, edota erretako [[paziente|gaixoen]] zainketa antolatzeko konputagailu sistema.

* '''Errehabilitazio ingeniaritza'''. Errehabilitazio ingeniaritzak gaixoen gaitasunak hobetzeko tresnak eta prozedurak garatzen ditu, era horretan haien bizitzaren kalitatea hobetzeko. [[Produktu (argipena)|Produktu]] desberdinak diseinatzen dira behar jakinetara egokitzeko. Adibidez, ingeniariek eserleku bat diseina dezakete edozein gorputz formatara egoki daitekeena, [[paziente|gaixo]] asko tente esertzeko moduan. Sarritan produktu guztiz bereziak egiten dituzte, gaixo jakin batentzat, eta zuzenean lan egiten dute [[pertsona (argipena)|pertsona]] harekin.

== Ingeniaritza biomedikuabiomedikoa komunitatean ==

[[Ikerketa]] erakundeek, gobernuko erakundeek, ospitaleek eta enpresek erabiltzen dute ingeniaritza biomedikuabiomedikoa. Ikerketa erakundeetan, ingeniari biomedikuekbiomedikoek [[laborategi]]ak eta hornigaiak gainbegiratzen dituzte. Era berean, beste alorretako ikertzaileekin parte hartzen dute ikerlanetan. Bestalde, gobernuaren egitekoa izaten da frogak egitea eta segurtasunaz arduratzea, eta orobat tresnen segurtasunezko arauak ezartzea.

[[Ospitale]]tan, berriz, ingeniari biomedikuekbiomedikoek aholkuak ematen dituzte sendagintzako hornigaiak hautatu, erabili eta zaintzeko. Zaintzako edo ikerkuntzako behar berezietarako, eriei egokitutako tresnak ere moldatzen dira. Industrian, [[produktu (argipena)|produktu]] berriak diseinatu eta erabiltzeko baliatzen dituzte ingeniari biomedikuekbiomedikoek sistema biziez eta teknologiaz duten [[ezagutza|jakintza]].