Taekwondo: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t clean up using AWB |
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:Taekwondo_Fight.jpg|thumb|295px|Taekwondo txapelketa]]
'''Taekwondoa''' [[korea]]r jatorrizko [[borroka-arte]]a da. Kirol hau [[hanka]]k eta [[esku]]ak erabiliz beste lehiakidea erasotzean datza, betiere arauak errespetatuz. Taekwondoan diharduen kirolariari '''taekwondoka'''
== Izenaren jatorria ==
Taekwondo hitza karaktere hauetatik dator [[Hanja]] 跆拳道 esan nahi duela:
* [[wikt:跆|跆]] (''tae'', 태
* [[wikt:拳|拳]] (''kwon'', 권): Besoen erabilpenean datza (ukabila, sorbalda, eskua).
* [[wikt:道|道]] (''do'', 도): Hobekuntzaren bidea. Ekialdeko kontzeptu filosofikoa, ezaguna ere beste
Funtsean esan daiteke "Taekwondo" hitza ''Oin eta eskuen bidea'' bezala itzul daitekeela, oinak eta eskuak erabiliz burutzen delako. Konbate estilo honek soilik eskuen, oinen eta gorputzeko hainbat atalen erabilpenari, eta [[armen]] (tradizional nahiz modernoen) erabilpen ezari egiten dio erreferentzia. Nahiz batzuetan benetako hitzez hitzezko itzulpena
Gorputzaren
== Historia eta aurrekariak ==
21. lerroa:
Goguryeo dinastiako militarrek boxeo edo arte martzial bat garatu zuten, "kempo korearra", txinatar estilo desberdinetan oinarriturik. Estilo hauek haien beharretara moldatu zituzten eta ostikoek garrantzia handiagoa hartu zuten. Defentsa pertsonaleko eta armen erabilerarik gabeko estilo honi [[taekkyon]] esten zaio.
Garaian beste garrantzizko arte martzial bat zegoen,
Geroago, Sillako dinastiak erreinuak bateratu zituen Baekje erreinuaren kontrako guda irabazi ondoren [[668]]. urtean, eta
== Nabarmen egiten duten ezaugarriak ==
Bere ezaugarri nagusia ostiko nahiz oinen teknika erabilpen handia da, beste arte martzialekin konparatuz hauek garratzi eta barietate zabalagoa dutelako. Aldi berean teknika garbiak nabarmentzen dira haien bizkortasun eta prezisioagatik.
Ukabilen tekniken garrantzia estiloaren araberakoa da, (ITF edo WTF) , entrenatzailearen eta azkenik ikasten den eskolaren araberakoa. Gaur egun eskola askok esku irekiko eta ukabilen teknikak alde batera uzten dituzte, teknika hauen erabilpena lehiaketetan
Honek guztiak, Taekwondoa efektiboagoa egiten du oinen borrokan, beste arte martzialekin konparatuz
== Teknikak ==
Teknikak honela sailka daitezke:
[[Fitxategi: Exhibicion dollyo chagui con apoyo.jpg|thumb|
* Ostikoak (''chagui''): Taekwondoaren elementu anguratsuenak dira. Normalean erasoak enborrean edo buruan enfokatuta daude. Ostiko bakoitzak bere bariazioak ditu, altueran, biraketarekin
* Ukabilkadak Taekwondoaren beste elementu esanguratsuak dira. Erabiltzeko moduari garrantzi handia ematen da.
* Kolpatzeko teknikak gorputzeko atal desberdinak erabiliz (''chigui''), eskuko hatzekin ziztatuz (''chirugui'') edo ukabilarekin (''jirugui'').
* Esku irekiarekiko taknikak (''sonnal''): kolpearen norabidearen arabera sailka daitezke (horizontalki edo bertikalki) edo eskuaren zein atalarekin kolpatzen den kontuan hartuta (kubituarekin, erradioarekin, hatzen puntarekin...)
* Ukabil teknika desberdinak (''chumok''): ukabilaren zein atalekin kolpatzen den araberakoa, (ukabilaren atzeko aldearekin (''dung chumok''), hatz txikiaren ahoarekin (me chumok...) eta kolpearen norabidearen araberakoa (kanporantz, aurrerantz, birarekin...).
* Blokeoak eta defentsak (''maki''): Taekwondoan defentsarako teknika mota zabala dago, norabidearen,altueraren eta zein erasorengatik babestu nahi denaren arabera.
* Defentsa pertsonala (''hoo sin sool''): Beste arte martzialetan bezala, Taekwondoan oraindik existitzen dira defentsa pertsonaleko teknikak. Ekorketak daude (luxazioak), jaurtiketak,
== Kanpo loturak ==
|