Koral itsasoko uharteak: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Euskaltzaindiaren webguneko esteka berriak
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
1. lerroa:
'''Koral itsasoko uharteak'''<ref>{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0169.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|data = 2012-03-30|izenburua= 168. araua: Ozeaniako toponimia}}</ref>, [[Koral itsasoa|Koral itsasoko]] [[uhartetxoa|uhartetxo]] eta [[arrezifea|arrezife]] tropikal batzuen multzoa, [[Queensland]]en ipar-ekialdera.
 
== Geografia ==
5. lerroa:
Gutxi gorabehera berrogeita hamaika uhartetxo eta uharte zingiratsuk osatzen dute. Haietako batzuek [[landaredia]] dute. [[atolia|Atoloiek]] oso tamaina desberdina dute. Batzuek kilometro batzuetako diametroa dute, baina munduko bigarren atoloi handiena izan daitekeena ere bertan dago: [[Lihou arrezifea]]. 100 km luze eta 30 km zabaleko [[urmael]]a du, eta denera 2.500 km². Gainerako arrezife eta uharte zingiratsuek 0,92 km²-ko azalera besterik ez dute osatzen. Uharte guztiak ere oso garaiera txikikoak dira.
 
[[Fitxategi:Willis Island.JPG|thumb|leftezkerrera|Willis uhartea, airetiko ikuspegia]]
[[Willis uhartetxoak]] oso lurralde garrantzitsuak dira bertan habiak egiten dituzten hegazti eta dortokentzat, baina bertako baliabide naturalak hutsalak dira. Gehienek 3 km² baino gutxiago dute.
 
11. lerroa:
Lurraldea 1969an sortu zen ''Coral Sea Islands Act'' delakoarekin, (horren aurretik, Queensland barruan zegoen). 1997an, [[Elizabeth arrezifea|Elizabeth]] eta [[Middleton arrezifea]]k hartuta, 800 kilometro inguru hegoaldera handitu zen, ia [[Tasmaniako itsasoa|Tasmaniako itsasoraino]].
 
Aipatutako bi arrezifeak [[Hegoaldeko Gales Berria|Hegoaldeko Gales Berriko]] [[Lord Howe uhartea|Lord Howe uhartetik]] ([[Australia]]) hurbilago daude (150 km inguru), lurraldeko gainontzeko partetik baino. [[Koral Hesi Handia|Koral Hesi Handiko]] uharte, uharte zingiratsu eta arrezifeak ez daude lurraldearen barnean, Queenslandeko parte dira.
 
Lurraldea Australiaren mende dago, [[Canberra]]tik [[Estatuko Fiskaltza Nagusia]]k (''Attorney-General's Department'') administratzen du. Lurraldearen defentsa Australiako estatuarena da, eta aldizka, Australiako itsas armadak ikuskatzen du.
24. lerroa:
* [[Frederick arrezifea]]
* [[Holmes arrezifea]]
* [[Lihou arrezifea]] ([[Turtle uhartea]])
* [[Marion arrezifea]]
* [[Moore arrezifea]]
 
Honako hauek itsasargia dute:
* [[Bougainville arrezifea]]
* [[East Diamond uhartetxoa]]
* [[Frederick arrezifea]]
* [[Lihou arrezifea]]
* Saumarez arrezifea