Falungo Kobrezko Mendi Handia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Gartxoak (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
11. lerroa:
| Koor = {{coord|60|35|56|N|15|36|44|E|display=inline,title}}
}}
'''Falungo Kobrezko Mendi Handia''' ({{lang-sv|Falun och Kopparbergslagen}}), [[Suedia]]ko [[Falun]] hirian dagoen meategi ezaguna da, mila urtetan zehar jardunean aritu dena, X mendetik 1992 arte. 2001ean [[UNESCO]]k [[Gizateriaren ondare|Gizateriaren Ondare]] izendatu zuen.
 
== Historia ==
Agiririk aurkitu ez den arren jarduera X mende inguruan hasi zela uste da, hori erakutsi dute ikerketa arkeologiko eta geologikoek.
 
XIII mendean [[Lübeck]]etik etorritako merkatariek meagintza modernizatu egin zuten, ordukoa da lehen agiri idatzia, 1288koa. XIV menderako herrialdearentzako garrantzitsua bihurtu zen eta 1347an [[Magnus IV.a Suediakoa]]k baimen berezia eman zion meagitza jarduerak babesteko.
23. lerroa:
1992an meagintza jarduera geratu egin zen eta 2001 aurtean Gizateriaren Ondare izendatu zuen UNESCOk. Museo bat eraiki zen eta urtero 100.000 bisitari izaten ditu.
 
== Ekoizpen metodoak ==
XIX menderarte sua erabiltzen zen kobrea ateratzeko. Su handi bat pizten zen eta harria berotu egiten zen, bolumena handituz. Ondoren azkar hozten zuten eta harria hautsi egiten zen. Ondoren harri zatiak kanpra atera berriz sutan jartzen ziren sulfuroa askatzeko. Urturiko materiala kobretan oso aberatsa zen. Gas eta againontzeko produktuek Falun inguruko lurraldea pozointzen zuten eta ez zen landarerik ere hazten.