Dionisio II.a Sirakusakoa: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
|||
1. lerroa:
[[
'''Dionisio II.a Sirakusakoa''' edo '''Dionisio Gaztea''' ({{circa|[[K. a. 397]]}}-[[k. a. 343]]) [[Sirakusa]] gobernatu zuen K.a. 367tik K.a. 357ra eta berriz 346tik 344ra.
== Biografia ==
[[Dionisio Zaharra]]ren semea zen. Aita hil zenean K.a. 367an, gobernatzen hasi zen, bere osaba [[Dion Sirakusakoa|Dion]] filosofoaren gainbegiratzearen pean. Dionek onartzen ez zuenez Dionisioren bizimodu libertinoa, haren maisu [[Platon]] inbitatu zuen Sirakusa bisitatzera. Elkarrekin saiatu ziren gobernu moderatuago bat jartzen non Dionisio errege-filosofo eredu bat izango baitzen. (ikusi Platonen ''zazpigarren gutuna'').
Hala ere, Dionen erreformen kontrakoekin eta [[Filisto Sirakusakoa|Filisto]] historialariarekin, Dionisiok lortu zuen osaba boteretik kentzea, K.a. 366an. Dionen gidaritzatik gabe, Dionisioren gobernua ez zen gehienen gustukoa izan, gobernatzean eta armada agintzean oso ezgai zelako. Platonek Dionisiori eskatu zion Dion etortzeko baina tiranoak hori egin beharrean, osabaren finantzak eta propietateak bahitu zituen eta haren emaztea beste gizon bati eman zion.
a [[Atenas
Dionek, Esparta eta beste Greziako hiriekin, armada txiki bat antolatu zuen eta Sirakusara bueltatu zen (K.a 357an) biztanleen pozarako. Hiria erraz hartu zuen (K.a. 356an), [[Ortigia]] zitadela blokeatu ondoren, Dionisio une horretan [[Kaulonia
Erbestean, Dionisio Lokriko tiranoa bilakatu zen, tokiko biztanleak krudelkeriaz tratatuz. K.a. 346an, jakinaren gainean zegoenean Dion hil zela haren ofizialen eskuetan, Sirakusara itzuli zen<ref>{{erreferentzia|izena= H. |abizena= Bengtson |izenburua= El mundo mediterráneo en la edad antigua. Griegos y persas |orrialdea= 223}}</ref>. Lokri utzi bezain pronto, lokriarrak matxinatu ziren, eta garnizioa garaitu ondoren, [[
Aurreko urteetan, Siziliako anitz hiri aldendu ziren Sirakusatik, tokiko tiraniak antolatuz.
Hauetako asko sirakusarrekin Dionisioren kontra matxinatu ziren, Ortigia zitadela setiatuz.
Garai horretan, K.a. 344an, [[Timoleon
== Herriko kulturan eta Literaturan ==
Dionisio Damoklesen ezpataren pertsonaien garrantzitsuenetariko bat da. Dionisio [[Dante Alighieri|Danteren]] Infernuan agertu zen, non 12. kantuan, Siziliako Dionisio aipatu baitzen. Hark, Kironek aipatu zituen beste zigortutako arima askoren artean, beste batzuen kontra bortizkeria erabiltzeagatik.
Michael Maier Berpizkundearen alkimistak Dionisio II.ari buruzko kontakizun bat aipatu zuen bere ''Atalanta Fugiens'' liburuan (1617). Honen ustez, Korintoko golkoan hondoratu zen eta igeri egiten bazterrera heldu zen. Korinton, pobre bizi zen eta maisu bilakatu zen. Maierrek legenda hau erabiltzen zuen alegoria moduan adierazteko ''Magnum opus'', (filosofiazko harria) filosofiazko ur azalera igo behar duenean<ref>Maier, Michael (1617). Atalanta Fugiens. trans. Peter Branwin. Johann Theodor de Bry. chapter 31.</ref>.
[[
== Erreferentziak ==
39. lerroa:
{{commonscat|Dionysius II of Syracuse}}
== Ikusi ere ==
* [[Sirakusako tiranoak]]
* [[Sirakusako tiranoen familia zuhaitza]]
|