21:26, 27 abendua 2015ko berrikusketa aldatu CommonsDelinker (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak 17.851 edits «Aten_disk.jpg» fitxategiaren ordez «La_salle_dAkhenaton_(1356-1340_av_J.C.)_(Musée_du_Caire)_(2076972086).jpg» jarri da (eragilea: CommonsDelinker; arrazoia: Please see commons:Commons:Deletion requests/File:Aten disk.jpg. Replacing it seems m ← Aurreko ezberdintasuna		01:26, 1 otsaila 2019ko berrikusketa aldatu desegin TheklanBot (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak, Administratzaileak 2.164.308 edits t Robota: Aldaketa kosmetikoak Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: [[Fitxategi:La salle dAkhenaton (1356-1340 av J.C.) (Musée du Caire) (2076972086).jpg\|thumb\|220px\|thumb\|Akenaton faraoiak eta bere familiak Eguzkia gurtzen.]] '''Atonismoa''', [[Tell al-Amarna\|~~Amarna~~Amarnako]]ko [[heresia]] edo Amarnako aroa, historiako lehen [[erlijio]] [[monoteismo\|monoteista]] (edo [[henoteismo\|henoteista]]) izan zen, [[Aton]] [[eguzkia\|eguzki]] diskoaren gurtza bultzatuz. Oraindik ondo ezagutzen ez diren arrazoiengatik, baina ziur asko [[Tebas (Egipto)\|Tebasko]] kleroaren kontserbadorismoa eta ezinikusiagatik, [[Akenaton]] faraoiak jainko dinastikoa zen [[Amon]]en (jainko ezkutua) gurtza alde batera utzi zuen, eta faraoi gazteak Atonen gurtza inposatu zuen, lehenik pixkanaka eta, jarraian, derrigorrean. == Eguzkiaren gurtzaren aurrekariak == [[Egipto Garaia\|Goi Egiptoren]] nagusitasuna txikitzen joan zen [[Egiptoko XVIII. dinastia]]ko lehen bi faraoien erregealdiak pasa eta gutxira. Goi Egiptoko printzeek [[Egipto]] askatu eta birbateratu izanak Tebas Antzinako Egiptoko gainontzeko hirien gainetik jarri zuela gogoratu behar da, eta, ondorioz, Amon jainkoaren gurtza bere hirukotearekin batera, Amon, [[Khonsu]] eta [[Mut]] jainkoek osatua. Nagusitasun hori [[Egipto Beherea\|Behe Egipto]] garrantzia hartzen hasi zenean desagertzen joan zen, lehenik [[tenplu]] eta [[jauregi]] berriak eraiki eta eramanez, eta, ondoren, errege jauregia [[Menfis]]era eramanez, [[Nilo]] ibaiaren deltarako sarrera zena. Behe Egiptoren nagusitasun hau ez zen soilik XVIII. dinastiara mugatu, baizik eta ramesidar garaian ere jarraitu zuela, bere garai gailena hiriburua izateko propio eraikitako [[Avaris]] edo Pi-Ramsesera eraman zenean izan zuelarik.

Atonismo: berrikuspenen arteko aldeak