Boxeo: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
212.81.216.81 (eztabaida) wikilariaren 6536879 berrikuspena desegin da Etiketa: Desegin |
212.81.216.81 (eztabaida) wikilariaren 6536878 berrikuspena desegin da Etiketa: Desegin |
||
1. lerroa:
voseo
== Historia ==
[[Antzinako Grezia]]n eta Erroman ezaguna zen boxeoaren antzekoa; kirol moduan egiten zen batzuetan, eta borroka soila izaten zen beste batzuetan. Boxeo modernoa Ingalaterran sortu zen XVIII. mendean eta gaur egun boxeoa arautzen duten legeak [[Queensberry markesa]]k eman zituen [[1865]]ean.
Boxeoak historian bi fase desberdin ditu, eskularru gabeko boxeoa eta boxeoa eskularruekin:
*Lehenengo fasea Ingalaterran eta bere Amerikako kolonietan erabiltzen hasi zen. Lehenengo borroka 1681ean izan zen. Boxeoa apustuak egiteko asmatu zen eta borrokaldi hauetan ia ez zeuden erregelarik, borrokaldia ez zuen mugarik eta baita eskularru gabe borrokatzen zuten, askotan borrokalariak lesionatzen ziren eta baita hil. Boxeoaren fase honetan bi fase desberdin daitezke; Broughton-en erregelak eta London Prize Ring erregelak.
**Jack Broughton garai hartako hoberenetarikoa izan zen, honek, berak boxeoari teknika eman zion eta demostratu zuen dena ez zela indarra soilik. George Stevenson-i irabazi zion 35 minutuko borroka batean eta hau egun gutxira hil egin zen. Arrazoi honengatik Broughton boxeotik erretiratu zen, eta denbora batera konturatu zen berak honako gertaerak aldatu ahal zituela eta horretarako erregela batzuk asmatu zituen gaur egun Broughtonen erregelak deiturikoak.
**London Prize Ring erregelak 1838an sortu ziren Broughton-en erregeletan oinarrituta, azkar hartu zituzten erregela hauek eredu bezala Ingalaterra eta Amerikako Estatu Batuetan. 23 erregela ziren baina oraindik eskularrurik gabeko borroka praktikatzen zen.
*Bigarren faseko lehenengo borrokaldi 1867an Londresen “Lillie Bridge Grounds” polikiroldegian. John Graham Chambersen ideia izan zen eta borrokaldi hauetan bi gauza berri gertatu ziren; lehenengo aldetik pisutan banatuta zeuden borrokalariak, hiru pisu desberdin ziren pisu txikia, erdia, eta altua. Bigarrenik, eskularruak erabiltzen hasi ziren eta borroka “rounds” izeneko tarteetan banatuta.
Honen ondoren XIX.mendearen bukaeran boxeoa mundu osora eraman zen, indar handien izan zuen herrialdeetan Argentina, Uruguai, Panama, Kuba, Mexiko, Puerto Riko, Filipinas, Hegoafrika eta Espainia. Urteetan zehar hainbat irabazle egon ziren baina 1885 urtetik aurrera estatubatuarrak izan dira hoberenak.
== Gaur egungo arauak ==
| |||