Izarren nukleosintesi: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
→Historia: Irudi bat txertatu |
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-{{HezkuntzaPrograma}} +{{HezkuntzaPrograma|Kultura zientifikoa}}) |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:Nucleosynthesis in a star.gif|thumb|258x258px|[[Supererraldoi]] baten nukleosintesia eta sortutako elementuak.]]
{{HezkuntzaPrograma|Kultura zientifikoa}}'''Izarren nukleosintesia''' [[Izar|izarrek]] beraien [[Izar eboluzio|eboluzio-prozesuan]] izaten dituzten [[Erreakzio nuklear|erreakzio nuklearren]] multzoa da, [[Grabitazio-kolapsoa|grabitazio-kolapsoaren]] aurrekoak.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=cienciashoy - 1.06. Formación de los elementos|data=2014-10-28|url=https://web.archive.org/web/20141028044115/https://cienciashoy.wikispaces.com/1.06.+Formaci%C3%B3n+de+los+elementos|sartze-data=2018-09-01}}</ref> Elementuen beste sintesi prozesuei buruz gehiago jakin nahi izanez gero, ikus ezazu [[nukleogenesi]] orrialdea.
Prozesu hauek [[XX. mendea|XX. mendearen]] hasieran hasi ziren ulertzen, [[Eguzkia|Eguzkiak]] hain denbora luzez [[Argi|argia]] eta [[Bero|beroa]] igortzeko erreakzio nuklearrak behar zituela argi geratu zenean. Izarrek ekoizten duten energiaren %90a [[Fusio nuklear|fusio-erreakzioei]] esker da, hain zuzen, [[Hidrogeno|hidrogenoa]] [[helio]] bihurtzeko gauzatzen dituzten erreakzio horiei esker.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=energiaCMC - Historia de la energía en el universo|data=2017-12-27|url=https://archive.today/20171227204816/https://energiacmc.wikispaces.com/Historia+de+la+energ%C3%ADa+en+el+universo?responseToken=055c868449f97ec3b11e88b8912a2734d#Nucleos%C3%ADntesis%20estelar|aldizkaria=archive.fo|sartze-data=2018-09-01}}</ref> Ekoizpenaren %6a helioa [[Karbono|karbonoan]] fusionatzean datza eta gainerako [[Errekuntza|konbustio]] faseek oso ekarpen baxua egiten diote izarrak bere bizitzan zehar gauzatzen duen energia ekoizpenari.
| |||