Artearen historia: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
135. lerroa:
=== Erdi Aroko artea ===
==== Arte paleokristaua ====
==== Arte germaniarra ====
==== Arte prerromanikoa ====
==== Arte bizantziarra ====
==== Arte islamiarra ====
==== Arte erromanikoa ====
==== Arte gotikoa ====
[[Fitxategi:Notre_Dame_de_Paris_DSC_0846w.jpg|upright=1.5|thumb|[[Parisko Notre-Dame katedrala]].]]
[[Arte gotikoa]]ren izena [[Pizkunde]]ko artista italiarrek sortu zuten. Izen gutxiesgarria zen zeren eta haientzat [[godo]]ek egindako artea zen, barbaroek egindakoa, [[Erromako Inperioa]]ren lanekin konparatuta, arte endekatua.
[[Mendebaldeko Europa]]n [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] azkenengo urteetan garatu zen estilo bat izan zen; [[XII. mendea|XII. mende]] erdialdetik [[Pizkundea|Errenazimentua]] agertu zen arte ([[XVI. mendea]] Italian), eta [[XVI. mendea]] nahiko aurreratuta gotikoa denbora gehiago iraun zuen tokietan. Periodo artistiko zabal zabala da Frantzia iparraldean jaio eta Mendebalde guztitik hedatu zena. Herrialde eta eskualdeen arabera momentu kronologiko ezberdinetan garatuko da, garapen honetan desberdintasun sakonak eskainiz: garbiagoa Frantzian (Paris eta Provenzako desberdintasunak kontuan hartuta), horizontalagoa eta tradizio klasikoari hurbilagoa Italian, eta ezaugarri lokal bereziekin Flandesen, Alemanian, Ingalaterran eta Espainian.
Estilo honen agerpenaren testuinguruari erreparatuz, [[arte]] honek dituen konplexutasunez jabetzen gara, hau da, garaian gertatzen ari ziren aldaketek eragin zuzena izan zuten arte era hau sortu eta garatzeko unean. [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] gizarteak behin eta berriro bizi zituen aldaketa sakonak, hein batean, pentsaeraren garapenarekin, aldaketa hauen erakusle nagusia, gobernu sistemaren aldaketa izan zen, [[Feudalismo|sistema feudala]] bere askenetan zegoen burgesiaren berpizkundearen ondorioz. Beste aldaketa garrantzitsu bat, gizartearen guneen aldaketan egon zen, herrixka isolatuetatik, merkataritza, artisautza eta agintearen gune izango diren hirien berpizkundea eman zen. [[Antzinaroa|Antzinate Klasikoan]] zuten garrantzia berreskuratu zuten, estatuaren gune bihurtu ziren; gainera, hiriaren berpizkundeak, hiritarren bizitzaren dinamizazioa eragin zuen, gune berean edonolako zerbitzuak egoteak bizitza erraztu zuen.
[[Arkitektura gotikoa]]k aldaketa handiak ekarri zituen. [[Katedral gotiko|Katedral]] handien garaia da: [[Parisko Notre-Dame katedrala]], [[Sensko katedrala]], [[Chartresko katedrala]], [[Reimsko katedrala]], [[Milango katedrala]], [[Koloniako katedrala]], [[Canterburyko katedrala]], [[Salisburyko katedrala]], [[Estrasburgoko katedrala]], [[Ulmeko katedrala]], [[Bartzelonako katedrala]], [[Leongo katedrala]]...
<center>
<gallery mode="nolines" heights="200" widths="200">
Fitxategi:San Marco, 30100 Venice, Italy - panoramio (695) (cropped).jpg|[[Palazzo Ducale (Venezia)]].
Fitxategi:Pórtico de la Gloria - Catedral de Santiago de Compostela.jpg|[[Loriaren ataria]], [[Santiago de Compostelako katedrala]].
Fitxategi:Giotto - Scrovegni - -18- - Adoration of the Magi.jpg|[[Giotto]]ren ''Hiru Erregeen adorazioa'' (1305-1306), [[Cappella degli Scrovegni]] ([[Padua]]).
Fitxategi:Van Eyck - Arnolfini Portrait.jpg|[[Jan van Eyck]]k margotutako ''[[Giovanni Arnolfini eta bere emaztearen erretratua]]'' (1434), [[National Gallery de Londres]].
</gallery></center>
=== Aro Modernoaren artea ===
=== Arte Garaikidea ===
| |||