Hizkuntzalaritza historiko: berrikuspenen arteko aldeak

'''Hizkuntzalaritza historikoa''', baita ere '''Hiskuntzalaritza [[diakroniko]]a''' eta, batzutan ere, '''Hizkuntzalaritza gonbaratua''', hizkuntzen aldaketak denboran aztertzen duen hizkuntzalaritzaren adar bat da. Haren interesgune nagusia hizkuntza aldaketaren prozesua da. Hizkuntzalaritza historikoak garrantzi handia du, beraz, hizkuntzen garapen diakronikoaren eta hizkuntzen arteko gertutasuna aztertzeko garaian. Hizkuntzalaritza historikoaren emaitzak beste disziplinen emaitzekin kontrastatu behar dira, besteak beste, [[historia]], [[arkeologia]] eta [[genetika]]. Ikerketa interdisziplinarioak ohikoak dira herrien arteko kontaktuen kronologia eraikitzeko, zabaltze prozesuak eta ibilbideak ezagutzeko eta haien arteko kultura-eraginak ziurtatzeko. Testuinguru horretan, hizkuntzalaritza edo gramatika gonbaratua antzinako hizkuntzen historia [[sinkronia|sinkronikoa]] ezagutzeko teknika zehatza izango litzateke.

== Lehen urratsak ==

Hizkuntzalaritza historikoaren jatorria XIX. mendean dago. [[Neogramatika|Neogramtikoen]] eskolak Europako hizkuntzen arteko antzekotasunak aztertu zituzten eta, bide horretatik atzera begiratzen, hizkuntzen horien jatorri amankomuna bilatzen saiatu ziren. Lan horretan [[XVIII. mende]]an Indiako [[sanskrito]]a Europako hizkuntzekin lotuta zegoela ezagutzeak garrantzi handia izan zuen. Ikerketa horien ondorio nagusia [[indoeuropar]] hizkuntza hipotetikoa azaltzea izan zen.

 

Ondoren, metodologia bera munduko beste hizkuntza guztiei aplikatu zitzaien, [[protohizkuntza]] kontzeptuak lantzen eta, poliki-poliki, jatorri horien arabera, guztiak familietan antolatuz.

== Hizkuntzalaritza historikoaren ikerketa arloak ==