13:50, 8 ekaina 2017ko berrikusketa aldatu TheklanBot (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak, Administratzaileak 2.164.308 edits t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-thumb\|right +thumb) ← Aurreko ezberdintasuna		11:50, 18 azaroa 2017ko berrikusketa aldatu desegin Gartxoak (eztabaida \| ekarpenak) 100.070 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: [[Fitxategi:Baltic_Sea_map.png\|thumb\|~~300px~~250px\|Itsaso Baltikoko mapa; horren iparraldean, Botniako golkoa.]] [[Fitxategi:Scandinavia M2002074 lrg.jpg\|thumb\|250px\|Satelite ikuspegia, Botniako golkoa partzialki izoztua ageri da.]] '''Botniako golkoa'''<ref>{{Web erref\|izena=10 or.\|izenburua=159. araua. Europako toponimia fisikoa\|url=http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0159.pdf\|argitaletxea=Euskaltzaindia\|sartze-data=2012-02-13}}</ref> ({{lang-fi\|Pohjanlahti}}, {{lang-sv\|Bottniska viken}}) [[Baltikoa\|Itsaso Baltikoko]] ipar-muturreko golkoa da, ~~Aland~~[[Åland]] uhartearen iparraldean, [[Finlandia]] eta [[Suedia]]ren artean dagoena. Urak nahiko hotzak dira, eta ez oso sakonak. ~~Portu nagusiak Finlandiako [[Oulu]], [[Pori]] eta [[Vaasa]], eta Suediako [[Gävle]], [[Luleå]], [[Sundsvall]] eta [[Umeå]] dira{{lur erref}}.~~ == Etimologia == [[Antzinako eskandinaviera]]z ''Botn'' hitzak "badia" edo "golkoa" esan nahi du. Suediarrek ''Bottenviken'' deitu zuten eta honen latinizazioa da gaur egungo ''Bothnia'' izena. == Geografia == Botniako golkoak 725 kilometrotako luzera du eta zabalera 80 eta 240 kilometro artekoa da, guztira 117.000 km²-ko azalera hartzen duelarik. Ez da sakona, 60 metrotako batazbesteko sakonera baino ez baitu, sakonera maximoa ere 295 metrotakoa du. Honetaz gain kontutan hartu behar da isostasia prozesuaren eraginez lurralde guztia gorantz doala eta ondorioz sakonera urtetik urtera txikiagoa izaten ari da, azalera ere bai noski. Mende bakoitzeko 80 cm altxatzen da lurra batazbeste. Gazitasunaren gradiente bat bada hegoaldetik iparraldera jeisten baitoa. Negu partean golkoa izoztu egiten da, bost hilabete inguru irauten ditu horrela. == Ibaiak == Golkoaren ertz bietan hainbat ibai itsasoratzen dira. {\| class="wikitable" \|- ! Ibaia !! Luzera !! Itsasportua \|- \| {{Banderaikur\|Finlandia}} [[Kemi (ibaia)\|Kemijoki]] \|\| align=center\|552 km \|\| [[Kemi]] \|- \| {{Banderaikur\|Suedia}} [[Dalälven]] \|\| align=center\|520 km \|\| [[Gävle]] \|- \| {{Banderaikur\|Finlandia}}{{Banderaikur\|Suedia}} [[Torne ibaia\|Torne]] \|\| align=center\|510 km \|\| [[Tornio]] \|- \| {{Banderaikur\|Suedia}} [[Ume (ibaia)\|Ume]] \|\| align=center\|470 km \|\| [[Umeå]] \|- \| {{Banderaikur\|Suedia}} [[Ångerman ibaia\|Ångerman]] \|\| align=center\|460 km \|\| [[Kramfors udalerria\|Kramfors]] \|- \| {{Banderaikur\|Suedia}} [[Lule ibaia\|Lule]] \|\| align=center\|450 km \|\| [[Luleå]] \|- \| {{Banderaikur\|Suedia}} [[Kalix (ibaia)\|Kalix]] \|\| align=center\|450 km \|\| [[Kalix]] \|- \| {{Banderaikur\|Suedia}} [[Ljusnan]] \|\| align=center\|430 km \|\| [[Ljusne]] \|- \| {{Banderaikur\|Suedia}} [[Indalsälven]] \|\| align=center\|420 km \|\| [[Klingerfjärden]] \|- \| {{Banderaikur\|Suedia}} [[Skellefte (ibaia)\|Skellefte]] \|\| align=center\|410 km \|\| [[Skellefteå]] \|- \| ... \|\| align=center\|... \|\| ... \|- \| {{Banderaikur\|Finlandia}} [[Kokemäenjoki]] \|\| align=center\|121 km \|\| [[Pori]] \|- \| {{Banderaikur\|Finlandia}} [[Oulujoki]] \|\| align=center\|107 km \|\| [[Oulu]] \|} == Hiri handienak == {\| class="wikitable" \|- ! !! Hiria !! Biztanleria (2016-17) \|- \| 1 \|\| {{Banderaikur\|Finlandia}} [[Oulu]] \|\| align=center\|201.124 \|- \| 2 \|\| {{Banderaikur\|Finlandia}} [[Pori]] \|\| align=center\|84.779 \|- \| 3 \|\| {{Banderaikur\|Suedia}} [[Umeå]] \|\| align=center\|84.761 \|- \| 4 \|\| {{Banderaikur\|Suedia}} [[Luleå]] \|\| align=center\|76.770 \|- \| 5 \|\| {{Banderaikur\|Suedia}} [[Gävle]] \|\| align=center\|75.451 \|- \| 6 \|\| {{Banderaikur\|Finlandia}} [[Vaasa]] \|\| align=center\|66.876 \|- \| 7 \|\| {{Banderaikur\|Suedia}} [[Sundsvall]] \|\| align=center\|51.354 \|- \| 8 \|\| {{Banderaikur\|Finlandia}} [[Rauma]] \|\| align=center\|39.612 \|} == Ekonomia == Botniako golkoa inguratzen duten lurraldea taiga basoz estalia dago eta beraz egurgintza jarduera ekonomiko garrantzitsua da. Itsasportu garrantzitsuak ere badaude; Finlandian [[Rauma]], [[Kokkola]] eta [[Tornio]] eta Suedian [[Gävle]], [[Luleå]], [[Skellefteå]], [[Sundsvall]] eta [[Umeå]]{{lur erref}}. Arrantza berriz ez da asko garatu bi arrazoi nagusirengatik: neguan golkoa izoztu egiten delako eta kutsadura arazoengatik. Arro nahiko itxia izanik Atlantiar Ozeanoko urekin ez da nahasten eta [[Merkurio (elementua)\|merkurio]] eta PCB mailak nahiko altuak dira. == Iruditegia == <gallery> Irudi:Solis Occasus in Sino Bothnico.jpg\|Ilunabarra [[Finlandia]]ko ertzean. Irudi:2017-03-22 KONTIO im Eis zwischen Kokkola und Oulu 03.jpg\|[[Izotz-hausle]]a Botniako golkoan. Irudi:Kolmenkoivunkari Oulu 20140421.JPG\|[[Oulu]] inguruko uharteak. Irudi:Ume alv in Umea.jpg\|[[Ume (ibaia)\|Ume ibaiaren]] estuarioa. Irudi:Kyrkogatan Södra Hamn.jpg\|[[Luleå]]. </gallery> == Erreferentziak == 7 ⟶ 87 lerroa: {{commonskat}} ~~{{geografia zirriborroa\|Finlandia}}~~ ~~{{geografia zirriborroa\|Suedia}}~~ {{Itsasoen_aurkibidea}}

Botniako golkoa: berrikuspenen arteko aldeak